De voorpret begon vaak al op de fiets. Vrienden om je heen, flesje bier nog in de hand. Wat zouden we nu weer mee gaan maken in Hengevelde? De avond heeft altijd iets moois voor je in petto als je eenmaal die grote, magische poort door bent. De Zomerfeesten zijn namelijk niet zomaar een feest. De Zomerfeesten zijn een tentfeest, een gezellig buurtcafé en een popfestival in een. Een feest voor alle leeftijden bovendien. Iedereen weet dat, en daarom komt men al sinds jaar en dag van heinde en verre om dit spektakel mee te maken. In dit verhaal zal ik me concentreren op de Zomerfeesten als popfestival.
Foto The Buffoons, band uit Enschede, die regelmatig te gast waren op de Zomerfeesten. 
(door Teun Eijsink)

HET PRILLE BEGIN
Toen de Hengeveldse kermis in 1968 voor het eerst als de Zomerfeesten werd georganiseerd, was popmuziek nog geen groot onderdeel van het festijn. De hoofdattractie was de Autorodeo op zondagmiddag, waarna er na afloop nog even gedanst kon worden op het ‘Belcanto Kwartet.’ De dansmarietjes natuurlijk voorzien van een rok die minstens tot over de knieën kwam. Het jaar erop, in 1969, deed de popmuziek zijn voorzichtige eerste stapjes op het Hengeveldse feestterrein middels beatband First Move (uit Enschede) en coverband The Thunderbirds. Dat dit wel goed beviel bleek in de komende jaren. De organisatie ging op zoek naar meer poptalent, en de rok mocht een klein stukje korter.

POPFESTIVAL
Bij de Zomerfeesten editie 1970 kan men voor het eerst spreken van een ontluikend popfestival. Als absolute hoofdact van die jaargang wordt voor de zaterdagavond de op dat moment mateloos populaire Nederlandse band Tee-Set geboekt. Zij stonden op dat moment met hun single ‘Ma Belle Amie’ zowel in Nederland als in de Verenigde Staten in de top 10 van de hitparade, wat zeker voor die tijd een ongekende stunt was. Zondags zou The Thunderbirds wederom aantreden, maar door ziekte van een bandlid worden ze vervangen door The Buffoons (ook uit Enschede). Dat is het begin van een lange relatie tussen de Zomerfeesten en The Buffoons (en eveneens het begin van een lange relatie van de Zomerfeesten met bands, maar daarover later meer). Twee dagen voordat de Zomerfeesten zouden beginnen zegt hoofdact Tee-Set echter doodleuk af. “De groep is uit elkaar,” meldt het management van de band. Niet veel later blijkt echter dat ze wilden inspelen op het Amerikaanse succes van hun single en met het vliegtuig halsoverkop Nederland ontvlucht waren.“Tee-Sets pleegt contractbreuk,” kopt de Twentse Courant op de donderdag voor de Zomerfeesten. Als vervanging wordt op het laatste moment nog The Bintangs ingevlogen, die op dat moment óók in de Nederlandse top-10 stonden met de voor de Hengeveldse situatie toch vrij ironische titel ‘Travelling in the USA.’ Ondanks alle afzeggingen werd het feest toch een groot succes, en de fundering voor de Zomerfeesten als popfestival was gelegd.* De rokjes mochten ook weer een maatje kleiner.

*Als de organisatie in 1968 had besloten om Lentefeesten te gaan organiseren in plaats van Zomerfeesten, dan zou men kunnen beargumenteren dat die Lentefeesten dan het oudste popfestival van Europa zouden zijn. In een minder rechtvaardige wereld gaat die eer echter naar Pinkpop, dat zijn eerste editie net een maandje eerder vierde dan de eerste popeditie van de Zomerfeesten in 1970.

NEDERLANDSE BANDS MET INTERNATIONALE ALLURE
Een vroege traditie, die in 1970 al was ingezet maar ook in 1971 plaatsnam, was de talentenjacht op de zaterdagmiddag. In 1970 kwam daar onder andere Ingrid Kup uit de hoge hoed, die later nog met Willem Duyn als duo Big Mouth & Little Eve op de Zomerfeesten zou staan. In de editie van 1971 zaten onder andere Gert Timmerman (bekend van de hit Brandend Zand) en Bonny St. Clair (tegenwoordig vooral bekend vanwege haar IQ) in de jury, waarbij de laatstgenoemde later op de dag ook nog een optreden zou geven. Zaterdagavond werd er wederom gescoord met deGeorge Baker Selection, die een jaar eerder eveneens een hit hadden gehad in de Verenigde Staten met hun single ‘Little Green Bag.’ Hoewel de Zomerfeesten in deze tijd nog voornamelijk Nederlandse bands hadden, was het programma wel van internationale allure. Dat gold eveneens voor de rokjes van de meisjes, waar weer een paar centimeter vanaf mocht.

In 1972 hadden de Zomerfeesten de eer om het laatste optreden van Corrie en de Rekels in Oost-Nederland te huisvesten. Burgemeester Buijvoets sprak de band toe met een paar stichtelijke woorden en overhandigde hen een cadeau vanwege hun vele vreugdevolle optredens in dit deel van het land. Corrie werd vervangen door Hanny.**
 
**De titel van hun grootste hit uit 1970 bleek profetisch voor Corrie, huilen was voor haar te laat.

Ook Sandy Coast speelde, samen met The Buffoons. De Twentsche Courant schreef dat de editie van 1972 tot dan toe de succesvolste waren geweest, met louter hoogtepunten en tienduizenden mensen die vanuit heel Twente naar de feesten kwamen. In 1973 vierde de Zomerfeesten haar eerste lustrum en voor de gelegenheid werd een aantal bekenden uitgenodigd: onder meer Sandy Coast en The Buffoons. Een jaar later waren de Zomerfeesten zelfs een zo wijdverbreid fenomeen dat Koningin Juliana zelf een brief inzond naar de krant om haar waardering voor de feesten te uiten. (Hiervan is overigens opmerkelijk weinig bewijs verkrijgbaar.)

Dat werd gevierd met de eerste internationale popband op het programma. Het uit Engeland afkomstige Chicory Tip(foto links), die een jaar eerder nog een wereldwijde nummer 1-hit hadden met ‘Son of My Father.’ Als tegenhanger voor dat Engelse geluid werden de Achterhoekers van Normaal uitgenodigd. Volgens de Twentse Courant toen nog om de jongeren te trekken en er “ouderwets hard tegenaan te gaan.” Ook speelden The Buffoons.

*

LÖPP WA LÖSS
De editie van 1975 kende wederom een zeer aparte aanloop. Bluesband Livin’ Blues (de naam zegt het eigenlijk al) zou op de zaterdagavond de grote publiekstrekker zijn. Op weg naar Hengevelde kreeg de zanger echter een ongeluk, waardoor het optreden van de band op nogal losse schroeven kwam te staan. Te elfder ure werd door de organisatie de zanger van de ook aanwezige Mouth van het duo Mouth & Little Eve naar voren geschoven als vervanging, omdat die zich had laten ontvallen dat hij de meeste nummers van Livin’ Blues wel uit zijn hoofd kende, omdat hij eerder een tijdje lid van de band was geweest. Zo geschiedde. Het optreden van Livin’ Blues was gered en het publiek was enthousiast. Op zondag speelden wederom The Buffoons (hadden die inmiddels niks beters te doen?). Het jaar 1976 verliep op popgebied gelukkig weer wat gladder. De zaterdagavond werd ingevuld door onder andere pretpopgroep Dizzy Man’s Band en progressieve-rockband Alquin. Een andere band genaamd The Buffoons werd ingehuurd om de zondagavond op te luisteren.

In 1977 beleefden de Zomerfeesten alweer haar tweede lustrum. Om dat te vieren werden er teksten boven de twee grote toegangspoorten geplaatst. “Loat ma kuuln” op de ene, en “t löpp wa löss” op de andere. Vooral die laatste was gezien alle problemen die zich voordeden, maar ook weer opgelost werden, een zeer goed gekozen slogan. Als absolute topact was voor de zaterdagavond Teach-In geboekt, dat twee jaar eerder nog het Eurovisie Songfestival gewonnen hadden met het nummer ‘Ding a dong.’ Op zondag speelde The Buffoons (de schrijver van dit artikel begint te vermoeden dat zij op dit moment vooral nog werden geboekt vanwege de lage reiskosten). In tegenstelling tot voorgaande jaren werd in 1978 geen speciale popavond meer geprogrammeerd op de zaterdag, maar was er in plaats daarvan een groot Caraïbisch festival. Teach-In speelde wederom, evenals de band Silvio. Die laatste was er in 1977 ook al bij, en zou uiteindelijk uitgroeien tot de meest geziene band op de Zomerfeesten.

ZOMERPOP
Het einde van het decennium werd ingeleid met een nieuwe ontwikkeling. Het feestterrein bestond altijd uit twee tenten, maar omdat deze twee tenten nooit tegelijkertijd konden worden opgebouwd werd een van de tenten een weekend eerder al opgezet. In 1979 kwam de organisatie op het lumineuze idee om dat weekend dan ook maar iets te organiseren. De tent stond er per slot van rekening toch al. Zie hier de geboorte van het inmiddels welbekende eerste weekend van de Zomerfeesten, dat toentertijd een aparte naam kreeg: Zomerpop. Om de geboorte van Zomerpop feestelijk te vieren werd een aantal grote Nederlandse en Engelse bands geboekt, met als absolute hoogtepunt Kayak. Deze band had het jaar ervoor hun succesvolste album ooit afgeleverd en waren op dat moment op de top van hun kunnen. De Zomerfeesten zouden de Zomerfeesten echter niet zijn als er niet op het laatste moment weer iets fout zou gaan. En ja hoor, op de nacht van zaterdag op zondag kreeg de organisatie rond 01:00 een telefoontje van het management van Kayak. De band had een auto-ongeluk gehad en kon de volgende dag niet optreden op Zomerpop. “Dat was wel even zweten,” aldus organisator Jan Eijsink. Op het laatste moment konden als vervanging echter nog zowel Earth & Fire als de Bintangs worden gecontracteerd en ging het feest gewoon door. Het weekend erop was Silvio uiteraard weer van de partij, evenals supergroep Sweet d’Buster.
De Zomerfeesten stapelden succes op succes, en de rokjes konden inmiddels niet meer korter.
(Wordt vervolgd)

De George Baker Selection