Verkenning economische samenwerking tussen de Stadt Ochtrup en Hof van Twente
Kansen voor grensoverschrijdende samenwerking tussen Ochtrup en Hof van Twente
Beide gemeenten krijgen te maken met vergrijzing en een krimpende beroepsbevolking. Voor bedrijven kan een vervlechting van arbeidsmarkten over de grens positief zijn, omdat een groter potentieel aan werknemers kan worden bereikt. De verschillen in opleidingsniveau aan beide kanten van de grens (een groter aandeel hoger opgeleiden in Nederland, een groter aandeel middelbaar opgeleiden in Duitsland) bieden kansen. Echter, de fysieke afstand tussen beide gemeenten (ongeveer 50 kilometer) en de stedelijke gebieden Enschede en Gronau tussen Hof van Twente en Stadt Ochtrup, maken uitwisseling van arbeiders tussen deze twee gemeenten lastig. Het ligt meer voor de hand om de vervlechting van arbeidsmarkten op regionaal niveau (Twente – Kreis Steinfurt, Kreis Borken, Grafschaft Bentheim) in te steken.
De economische structuur van beide gemeenten kent overeenkomsten en verschillen: in beide gemeenten zijn de sectoren bouwnijverheid en groot- en detailhandel sterk vertegenwoordigd. Een intensievere samenwerking tussen bedrijven in deze sectoren (handel, kennisuitwisseling) kan mogelijk leiden tot schaalvoordelen en verbeteringen in bedrijfsprocessen. Stadt Ochtrup is een stedelijke gemeente met een verzorgingsgebied voor omliggende gemeenten. De sectoren verwerkende industrie en logistiek zijn relatief grote sectoren in deze gemeente. In Hof van Twente is de landbouw/bosbouw een relatief grote sector. Voor deze sectoren geldt dat grensoverschrijdende samenwerking kan leiden tot een grotere afzetmarkt en het uitbreiden van zakelijke netwerken.
Het toeristisch karakter van beide gemeenten verschilt. Zo heeft Ochtrup veel dagrecreanten (DOC). In Hof van Twente ligt juist de nadruk op verblijfstoerisme, met de doelstelling om de dagrecreatie te vergroten door middel van een grote trekker. De gemeenten kunnen juist in deze verschillen van elkaar leren. Zowel Duitsers als Nederlanders doen vaker aankopen over de grens. Dit biedt kansen voor met name shoppingtoerisme in DOC. Ook voor Hof van Twente liggen er kansen om meer verblijfstoeristen of dagjesmensen uit Duitsland te trekken.
De samenwerking tussen bedrijven kan zowel lokaal als regionaal ingestoken worden, afhankelijk van het thema. Voor toerisme ligt een directe uitwisseling tussen DOC en toeristische bedrijven in Hof van Twente (in eerste instantie) het meest voor de hand. Het ontbreken van een ondernemersvereniging in Ochtrup bemoeilijkt het opzetten van een vorm van samenwerking. Een intermediaire partij zoals WTC Twente lijkt noodzakelijk.
Mate van vervlechting economie en arbeidsmarkt
Er is op dit moment slechts beperkt sprake van vervlechting van economie en arbeidsmarkt. De grenspendel is tussen 2008 en 2012 afgenomen. Op dit moment hebben enkele bedrijven in Ochtrup en Hof van Twente grensarbeiders in dienst. Er vindt geen (structurele) uitwisseling tussen bedrijven ofondernemersverenigingen plaats. Wel werkt zo’n 40 procent van de bedrijven die deelnamen aan het
onderzoek samen met bedrijven aan de andere kant van de grens (dus breder dan tussen Hof vanTwente en Stadt Ochtrup). Op het gebied van recreatie is er een toenemende vervlechting te zien, met name van winkelen in Duitsland, mede als gevolg van de groei van de DOC in Ochtrup.
