Dervin Curiël: ‘Hengevelde is een belangrijk deel van mijn leven’

Zie deze bijzondere foto van twee bodybuilders. Of veel andere opnames onderaan dit artikel. Het zijn veelal Amsterdammers, op de foto gezet door een 48-jarige oud-Hengeveldenaar. In de Elfersstraat was hij een opvallende jongen in een opvallend gezin, de eerste kleurlingen van het dorp. Tegenwoordig woont Dervin Curiël onopvallend aan een lange, brede straat in Amsterdam Oost, in een flat van 7 hoog. Onopvallend wonen wil nog niet zeggen dat niemand hem kent. Integendeel. Dervin is in de hoofdstad een gerenommeerd fotograaf. Bekijk zijn website maar eens.
Wat is er verder geworden van die kleine, speelse Antilliaan die als 6-jarig jongetje met zijn ouders vanuit Curaçao naar Nederland vertrok en via enkele azc’s in Hengevelde terechtkwam? Een interview.

LEVEN ALS IN EEN JONGENSBOEK

1989. Het gezin van Ciro en Mona Curiël tgv de vijftigste verjaardag van Mona. Vlnr Jimmy, Jenny, Mona, Ciro, Joyce en Dervin.

De kleine kleuter Dervin (van 16-11-1968) moest huilen toen hij met zijn ouders, broer en twee zussen in Curaçao in het najaar van 1975 op het vliegtuig stapte naar Schiphol. Het is lang geleden, veel weet hij er niet meer van, maar wat hij zich nog goed herinnert, was de spanning die hij voelde. ‘Ik was zes. Dan kun je niet overzien wat er allemaal gaande is. Het was me allemaal wel verteld door mijn ouders, maar de vliegreis en het afscheid van het land waar ik als kleuter opgroeide, dat was spannend.’
Ook zijn eerste voetstappen op Nederlandse bodem herinnert hij zich nog. ‘We gingen op Schiphol naar buiten en zagen de lucht die we uitbliezen. In de vrieskou condenseerde dat tot stoom. Dat weet ik ook nog als de dag van gisteren. Dat vonden we heel bijzonder. Dat had je op Curaçao niet.’

SLECHTZIEND
De keuze voor de emigratie naar Nederland was min of meer noodgedwongen. Medische redenen lagen eraan ten grondslag. Dervins vader Ciro was slechtziend. ‘Hij kon ook naar de USA, maar Nederland lag meer in de lijn vanwege de taal en de scholen die beter aansloten op de scholen in Curaçao’, vertelt Dervin die de Nederlandse taal nog moest leren. Hij had thuis Papiamento en Spaans geleerd. Het gezin vond onderdak in een asielzoekerscentrum in Apeldoorn en daarna in Putten. Na een jaar kregen ze een woning toegewezen in Hengevelde, in de Elfersstraat. Het leven op een tropisch eiland in de Caribische zee ging verder in een Twents dorp. ‘We vielen als zwarte mensen wel op in Hengevelde, maar we hebben nooit iets vervelends meegemaakt. Dat we buitengesloten werden of er niet bij hoorden. Nooit iets van gemerkt. Het was altijd een veilige omgeving.’

Hoe zag het leven van de Curiëls op Curaçao eruit?
Dervin: ‘Daarvan herinner ik me weinig. Ik was nog klein, was de jongste van vier, een nakomeling. Mijn vader werkte bij Shell. Later was hij bedrijfsleider in een kledingzaak. Moeder werkte bij Albert Heijn, de winkel werd Suikertuintje genoemd. En we hadden ook nog een eigen winkeltje.’

Je moest in Hengevelde naar school. Hoe ging dat?
‘Goed. Als kind weet je niet beter. Ik bewaar er goede herinneringen aan. Meester Boomkamp, meester Zegger. In de derde klas hadden we een jonge leraar. De juffrouw van de tweede klas was heel streng, maar wel leuk. Ik had heel slechte ogen, maar pas op mijn elfde kreeg ik een bril toen ik steeds klaagde over hoofdpijn als ik uit school kwam. Ik kreeg een bril en toen ging er een wereld voor mij open. Dit is het dus, dacht ik vol verwondering. Ik had tot die tijd in een soort waas geleefd.’

Klas 3 met hurkend uiterst rechts Dervin. Links meester Weijermars.

Hoe handhaafde je je dan op school en op de voetbalveldjes?
‘Ik luisterde geconcentreerd en kon alles goed onthouden. Voetballen ging best goed. Ik herkende de andere jongens aan de sokken of aan de kleur van de kleren. De bal zag ik niet, maar op de een of andere manier voelde ik hem aankomen.’
De hele dag spelen, voetballen, lekker buiten.
‘Ik ben echt in Hengevelde opgegroeid en had er veel vriendjes. We voetbalden veel en ik kon goed leren. Daar had ik mazzel mee, want dan hoor je er meteen bij. In zomer voetbalden we veel, in de winter schaatste ik op de ijsbaan. Daar was ik als zwarte jongen een bezienswaardigheid. Soms mocht ik met een paar andere jongens onder schooltijd naar de kerk om als misdienaar te fungeren bij een begrafenis. Als je goed kon leren, kwam je daarvoor in aanmerking. Het leven van mij als schooljongen was een soort jongensboek. Je hebt een paar vriendjes en met hen doe je alles. Samen spelen, voetballen. Dat gold ook voor het vwo. Elke dag met elkaar op de fiets naar Haaksbergen en weer samen en daarna weer samen naar Silver Shadow. Heen en terug.’

<<Dervin, gefotografeerd in 2016, nadat Johan Cruijff is overleden

Wie herinner je je zoal uit die tijd?
‘Ik ben slecht in namen. Allereerst Gerben Hummelink en Mark Lindeman bij mij in de straat. En verder, even goed nadenken. Eddy Wender, Roeland Vonkeman, Mark Spekreijse die samen met mij naar het vwo ging, Jos Nijhuis, Roeline Kuijer, Ruth Semmekrot, een zekere Patrick dat was een rebel without a cause, Diane ten Buuren, Suzanne van den Eerenbeemt en haar zus, waarvan ik de naam me nu ook niet te binnen schiet.’

Waaraan denk je nog wel eens terug?
‘Aan de Zomerfeesten. Daar keek ik altijd naar uit. Dan spaarde ik geld en gaf het weer uit aan de automaten op het feestterrein. En met school moesten we helpen met opruimen. Het was altijd een mooie happening. Die grote tenten vond ik als kind heel imponerend. Ik herinner me ook nog het paasfeest. ’s Avonds laat dat vuur en met je vrienden erheen. Mooie tijd.’

Je werd al snel lid van WVV. Had je talent?
‘Ik had op Curaçao nooit gevoetbald. Maar ik paste me in Hengevelde snel aan. Het lag me, ik kon meerdere sporten best goed. Ik heb heel wat uurtjes met een bal gespeeld. Toen ik in de C1 speelde, kwam ik bij de Twentse selectie van Issy ten Donkelaar. Ik zat nog op de lagere school. Daar trof ik Andy Scharmin. Met hem heb ik nog gepraat. Hij was ouder en zat al bij FC Twente. Later is hij verongelukt toen het vliegtuig met veel Surinaamse voetballers neerstortte bij Paramaribo. Ik werd trouwens zelf niet aangenomen bij FC Twente.
Tot in de A1 ging alles gemakkelijk, we wonnen alles. In de A1 werd het moeilijker, maar ook leuker. Gerben Derkink was rechtsbuiten. Hij was heel snel. Veel ballen gingen naar hem. Ik speelde meestal midmid, maar ook achterin als stopper. Op die plek ben ik voor de Twentse selectie gevraagd. Onze keeper was ook goed. Ik ben zijn naam kwijt. Op links liep een tamelijk dikke jongen die ook heel goed kon voetballen. Oh jee, hoe heette hij ook weer. Ik heb toen ook een enkele keer in WVV 1 meegedaan als rechtshalf.’

Seizoen 1985/1986. Dervin (hurkend uiterst rechts) was af en toe actief in WVV 3. Staand vlnr Harrie Asteleiner, Harrie Spekreijse, Bennie v.d. Kolk, Johan Hartgerink, Hans Grefte, Robert Schonenborg, Jeroen Smit, Richard Velthuis, Bennie Hummelink. Onder Jan Pierik,Marinus de Wit, Hans de Wit, Rudie Ringeling, Alfons Semmekrot, Herman ter Avest, René Kormelink, Dervin Curiël..

Hoe ging het verder met jouw voetbalcarrière?
‘Ik heb daarna twee jaar bij Achilles’12 gespeeld. Ik zat wel bij de selectie, maar speelde met veel jonge spelers in het tweede. Dat was een niveautje hoger. Ook leuk. Terug bij WVV, was ik vaak geblesseerd. Dat is niet veel meer geworden. Later in Amsterdam heb ik bij SDW gespeeld. Maar na een paar jaar ben ik gestopt. Ik had onregelmatig werk en hoe lager je ging voetballen, hoe agressiever de spelers en mensen langs de kant werden. Ik heb destijds ook veel gezaalvoetbald.’

Waar heb je op school gezeten na de lagere school?
‘In Haaksbergen heb ik op de Bouwmeester het vwo gedaan. Dat was ook een mooie tijd. Daar leerde ik ook weer mensen kennen. Met drie jongens van toen ben ik nog steeds bevriend, Kaj, Frank en Joost. Daarna ging ik naar Arnhem voor een hbo-opleiding personeelszaken. Ik heb toen een jaar stage gelopen op Curaçao. Voor mijn ontwikkeling was dat geweldig. Het voelde goed, ik was daar weer een van hen. Maar voor mijn carrière was het minder. De begeleiding was slecht, het klikte niet. Ik ben teruggegaan naar Arnhem en ben even later gestopt.’

Joyce, Mona, Ciro en een nichtje>>

Je wilde werk gaan zoeken?
‘Ja, dat was in 1994, ’95. Ik ben naar Amsterdam gegaan naar een uitzendbureau en werd op de terugweg naar Arnhem al gebeld. Ik werkte onder andere bij KPN en als planner bij het Sociaal Fonds Bouwnijverheid. Een jaar of vijf later had ik het helemaal gehad met kantoorbanen. Ik was al met fotograferen bezig en ben toen een fotozaak binnengegaan waar ze iemand vroegen. Ik werd aangenomen voor de helft van het salaris wat ik op kantoor had. Dat was wel even slikken. Ik fotografeerde en stond in de winkel. Ik heb voor bladen gewerkt, voor bedrijven, maar ook voor particulieren. Ik maakte veel portretten. En zo had ik het naar mijn zin.’

Je had een eigen studio?
‘Ja, in de Tuinstraat. We zaten er met ons vieren. Het was een geweldige tijd. Maar toen het minder ging, heb ik de studio weggedaan. Nu werk ik vier dagen per week in een fotowinkel. Apparaten verkopen. Het gaat goed. De economie trekt aan. Intussen fotografeer ik nog en richt ik me ook op video.’

Ik zag op jouw website dat je vooral mensen fotografeert.
‘Ja, portretten maak ik graag. Soms ook op locatie. Ik zit veel in de muziekwereld, dj’s en artiesten.’

Je fotografeert vooral donkere mensen, zag ik.
‘Ja, daar richt ik me steeds meer op. Dat is zo gelopen. Ik werk graag met donkere modellen. Ik fotografeer nogal rauw, een beetje hard. Een donkere huid pakt dat wat beter op.’

<<Portret van Dervin zelf (2012)

Kom je nog wel eens in Hengevelde?
'Nooit meer. Tien jaar geleden ben ik er voor het laatst langs gereden. Toch vormt mijn Hengeveldse tijd een belangrijk deel van mijn leven. Ik ben er gevormd. Het sluimert altijd. Het was een mooie tijd, we zijn er heel goed opgevangen. Mijn moeder heeft er nog steeds contacten.’

Waar zijn je familieleden gebleven?
'Mijn vader is in 2013 overleden. Hij was toen 79 jaar. Mijn moeder Mona woont in Hengelo. Ze is 78 en doet nog steeds vrijwilligerswerk. Helaas kom ik er te weinig. Mijn broer Jimmy woont in Utrecht. Hij is ondernemer. Mijn zus Joyce zit bij defensie en woont in Ypenburg. Zus Jenny is lang geleden teruggegaan naar Curaçao. Ze werkt daar in het onderwijs. Zelf ben ik sinds een jaar gescheiden. Ik was getrouwd met Jessica, een Amsterdamse. We zijn 20 jaar bij elkaar geweest. Ze woont nu in Zaandam. Onze dochter Julia is 17 jaar. Ze woont meestal bij Jessica.’

Dervins vader (2001)>>

Voor bijna alle foto’s hebben we mogen putten uit het rijke archief van Dervin. Mooie familiefoto's, artiesten, panorama's.
Wil je meer werk van hem zien: www.dervincuriel.nl