Stichting Hofvogels ringen bijzondere roofvogels

De vrijwilligers van de Stichting Hofvogels zijn nu in de eerste weken van juni druk met het ringen van de vele nieuwgeboren steen- /kerkuilen en torenvalken.

KLIK HIER VOOR EEN BIJZONDER FOTOALBUM

Een hele, maar vooral dankbare en leuke klus die zich gemeente breed in een periode van circa enkele weken met wisselend succes afspeelt. Ringsessies op ongeveer 20% van de in totaal 500 erven van enthousiaste en betrokken geregistreerde kasthouders vormen feestelijke afsluitingen van een succesvol broedseizoen. De groeiende populatie steenuilen in de gemeente Hof van Twente geeft aan, dat het steeds beter gaat met de kwaliteit van de natuur, het landschap en de biodiversiteit.

DE STICHTING HOFVOGELS
De Stichting Hofvogels zet zich met haar 45 vrijwilligers in voor behoud van de natuur, het landschap en de biodiversiteit en doet dit in belang van bedreigde en zeldzame dier- en plantsoorten. Steenuilen en kerkuilen, in het recente verleden nog bedreigde soorten, zijn perfecte indicatoren om de kwaliteit van de biodiversiteit en de natuur te meten. Soorten die voor hun levensonderhoud sterk afhankelijk zijn van een ideale biotoop, bestaande uit veilige nest- en roestplaatsen en het jaar rond de aanwezigheid van voldoende voedsel in de vorm van insecten, kleine zoogdieren als muizen en ratten en soms een vogeltje of een kikker. Elementen die door vergaande maatschappelijke ontwikkelingen in toenemende verdwijnen of zijn verdwenen, met als gevolg dat vele dier- en plantsoorten het moeilijk hebben en dreigen uit te sterven. Treffend voorbeeld is de desastreuze afname van de insectenpopulatie en de gevolgen die dat heeft voor het gehele ecosysteem. Insecten staan niet alleen aan de basis van de voedselketen van vele vogel- en andere diersoorten. Ook zijn zij van enorm belang voor het bestuiven gewassen en de kwaliteit en opbrengsten van de oogsten. Ook zijn ze dienstbaar bij het bestrijden van allerhande plagen, waarvoor nu chemische middelen worden ingezet en leidt tot verdere daling van de insectenpopulatie.

BROEDONTWIKKELINGEN
De steenuil broedt dit jaar weer volop in de Hof van Twente maar de resultaten vallen wat tegen. Bij de kerkuil ontwikkelt de broedperiode zich tegen alle verachtingen in hoopgevend.
Het natte en koude voorjaar is van negatieve invloed op de broedontwikkelingen bij de steenuilen. Jonge steenuilen zijn voor hun voedsel sterk afhankelijk van meikevers en andere insectensoorten. Soorten, die als gevolg van weersomstandigheden pas eind mei massaal tevoorschijn kwamen en daarom niet gevoerd konden worden aan de pasgeboren steenuilen. De meikever was meer een juni kever. Gevolg was dat relatief succesvol gestarte legsels bij de steenuilen als gevolg van voedselgebrek geheel of gedeeltelijk mislukten. Ook wordt een relatie verondersteld met een later maaiseizoen, waardoor graslanden in de broedperiode niet bejaagd konden worden door de steenuil. Een situatie die zich niet alleen hier in de Hof van Twente voordeed maar ook regionaal wordt geconstateerd. De kerkuil doet het echter op het 1e oog goed. Ondanks dat veel kerkuilen tijdens de korte maar hevige sneeuwperiode in februari als gevolg van voedselgebrek stierven, worden op dit moment nieuwe broedgevallen geregistreerd. De nestkasten van deze nachtjager liggen vol met muizen en de jongen zien er doorvoed en gezond uit.
Hofvogels registreert vanaf 2015 de populatie steen- en kerkuilen en analyseert zodoende de ontwikkelingen van deze populaties die worden samengevat in jaarplannen. www.hofvogels.nl . Zo is de populatie steenuilen vanaf 2015 van 50 geregistreerde broedparen in onze gemeente gestegen naar circa 100 geregistreerde broedparen in 2020.

Bij de kerkuilen ging het minder succesvol. Deze soort is sterk afhankelijk van weersomstandigheden en de aanwezigheid van veldmuizen. De populatie schommelt dan ook mee met het jaarlijkse aanbod van deze muizensoort. Niet beïnvloedbare weersomstandigheden als storm, regen en sneeuw spelen mede een grote rol in het leven van de kerkuil. Deze extreme weersomstandigheden maken het hem onmogelijk op zicht te jagen en leidt veelal tot uithongering of vertrek van de kerkuil naar betere omgevingen.

HOFVOGELS ZET IN OP BEHOUD VAN DE NATUUR EN BIODIVERSITEIT
Hofvogels richt zich in toenemende mate op herstel van natuur, het landschap en de biodiversiteit en meet haar succes af aan de ontwikkeling van de populatie steen- en kerkuilen. Hiervoor heeft Hofvogels op circa 500 erven van erfbewoners uit de Hof van Twente een nestkast voor een kerk- of steenuil geplaatst en in voorkomende gevallen een nestkast voor een bosuil en torenvalk.
Kasthouders krijgen desgevraagd een erfadvies of erfinrichtingsplan om hun erf meer natuurvriendelijk in te richten en subsidies voorzien in de werkelijke uitvoering van een dergelijk advies. In de tussentijd hebben meer dan 60 erfbewoners hun erf op basis van deze adviezen ingericht met de aanplant van streekeigen bomen en struiken gericht op het verbeteren van de kwaliteit van de biodiversiteit. www.natuurerf.nl
Hofvogels is op dit moment met de gemeente en de provincie in overleg voor aanvullende subsidies om in de komende jaren meer erven natuurvriendelijk te kunnen inrichten. Hofvogels richt zich daarbij met name op buurtschappen, die gemeenschappelijk met ondersteuning van Hofvogels willen investeren in een meer natuurlijke woonomgeving. Hiervoor zijn minimaal vijf aan elkaar grenzende erven nodig om te kunnen voldoen aan de door de provincie gestelde voorwaarden.

TOT SLOT
Medio september wordt de balans van het broedseizoen 2021 opgemaakt en worden ontwikkelingen vergeleken en verklaard. In de tussentijd doen we het met de terugkerende geluksmomenten van het ringen en het enthousiasme van de dankbare kasthouders, die we bedanken voor hun inzet en betrokkenheid bij hun uiltjes.