De liefste juffrouw van West-Europa

Ze was al 88 jaar, maar het bericht van haar overlijden viel me koud op het dak. Ik dacht nog aan haar toen ik een artikel in de TCTub las dat in het Dijkhuis, het verpleeghuis in Borne, een relatief groot aantal bewoners aan corona was bezweken. Het zou toch niet waar zijn dat mijn juffrouw van de lagere school, Gerda Borre, een van hen zou zijn. Een paar pagina’s verder stond ze tussen de overlijdensadvertenties, pff. Mijn klasgenoten uit Hengevelde en omliggende buurtschappen – we hadden haar als juf in de eerste én derde klas – herinneren zich haar allemaal als een heel lieve juffrouw. Ik geloof dat er in heel West-Europa destijds geen lievere juf was dan zij.

JUFFROUW GERDA BORRE (88) OVERLEDEN 

Juffrouw Borre zat met ons in een houten bijgebouw dat achter het stenen schoolgebouw aan de Schoolweg (thans Wethouder Goselinkstraat) stond. Het gebouw is nu de boerderij van Richard Assink. Het was medio 1951 dat wij daar aan ons schoolleventje begonnen. Kleuterschool hadden we niet gehad. Die bestond toen nog niet in Hengevelde. Voor juffrouw Borre waren wij de eerste leerlingen. Ze was net geslaagd als onderwijzeres en had samen met Annie Leussink die ook net klaar was met de opleiding, een baan gekregen op de Petrus- en Paulusschool van meester Wassenberg. Beiden kwamen ze elke dag vanuit Bentelo naar Hengevelde gefietst. Het is lang geleden, maar gelukkig heb ik haar later nog regelmatig gesproken en ook heb ik haar enkele jaren geleden nog een keer bezocht in het Dijkhuis, waar ze na enkele tia’s een plek had gekregen. Helaas was ze toen al niet meer in staat nog uitgebreid te vertellen over vroeger, maar wel had ze nog die innemende uitstraling die ze altijd al had.

Gerda Borre met haar broer Gerhard bij het ouderhuis in Bentelo>>

HOMMAGE
Een jaar of vijftien geleden sprak ik haar voor een interview uitgebreid over haar eerste jaren als leerkracht van de lagere school in Hengevelde. Ik maakte daar toen een verslag van en kan daar nu nog fijn uit putten voor een artikel op Wegdam Nieuws. Want een hommage op dit platform heeft ze verdiend, dat zullen allen die haar als juf hebben gehad in de jaren vijftig, beamen. En ook haar oud-leerlingen in Bentelo, Delden en Wiene.

SCHOP VOOR DE SCHENEN
In het houten gebouwtje was het soms nog koud als ze daar ’s ochtends in de winter arriveerde. Soms was de kachel aan, soms was ie weer uit gegaan. ‘Dan moest ik hem opnieuw aansteken’, vertelde ze. Centrale verwarming was er toen niet. Naast de eerste klas zat de zevende klas. Die had les van meester Wassenberg, het hoofd van de school. Maar de meester moest soms even een uur of anderhalf uur naar de kerk als hij orgel moest spelen of moest zingen met het koor bij een trouwmis of een begrafenis. ‘Dan moest ik die klas in de gaten houden’, vertelde ze. ‘Nee, dat was niet altijd even makkelijk om erbij te doen.’
Ze vertelde toen dat ze in 1951 zo vanaf de kweekschool annex kostschool in Steenwijkerwold voor de leeuwen werd gegooid in Hengevelde. Ze was negentien jaar. De veertig kinderen kwamen uit het dorp zelf, maar ook uit buurtschappen als Markvelde, de Bentelerhaar, Kwartiersdorp en Stegenhoek. Slechts een klein aantal van de jongens en meisjes kon Nederlands spreken. 'Omdat er nog geen kleuterschool was, kwamen ze zo van huis. Ik heb de eerste drie weken les gegeven in het Twents’, vertelde ze. ‘Beetje kennismaken, wat spelletjes doen. Sommigen waren thuis al wat geïnstrueerd, anderen helemaal niet. Je had er ook een paar die soms ineens 'noar hoes' wilden. Een jongetje wist zijn achternaam niet. Wat ik ook nooit vergeet, was dat ik in de eerste dagen een schop voor mijn schenen kreeg van een van de jongens. Hij moest zijn klompen uitdoen en dat wou hij niet’, glimlacht ze.

MOO HAD 'T ETTN NOG NIG GAAR
Juffrouw Borre kende iedereen nog, toen ik haar de klassenfoto van de derde klas liet zien. Ze zag ze zo weer voor zich. 'Van de eerste en derde klas weet ik nog waar ze zaten. Eén jongen kwam elke middag te laat. "Juffrouw", zei hij dan langzaam, "moo had 't ettn nog nig gaar". Ik begon toen net, was heel enthousiast. Het was een mooie tijd en het was ook een goede klas. Ze gingen later alle kanten op. Een grote groep ging naar de ULO of naar het lyceum in Hengelo. Daar ben ik nu nog een beetje trots op, omdat ik met hen het spits afgebeten heb en ze in de derde klas ook nog een jaar gehad heb. Maar ook aan de anderen heb ik fijne herinneringen.'

<< Gerda met haar man Harrie bij het carnaval
HEIMWEE
Juffrouw Borre woonde vele jaren in Bentelo, samen met haar man Harrie Eijsink, een neef van mijn vader, die al net zo’n sympathiek was als zij. Ze had al een jaar of tien pensioen toen ze zei dat ze het best leuk vond om zoveel vrije tijd te hebben. ‘Maar veel liever stond ik elke dag nog voor de klas. Toen ik op 59-jarige leeftijd moest stoppen, had ik vaak hevige heimwee naar school', vertelde ze toen. Haar mooie rode haar van toen was intussen veranderd in grijs.
'Lesgeven zat echt in mijn bloed. Als ik in het dorp loop en ik zie een klas met kinderen oversteken, ben ik jaloers’, zei ze toen. Mooi gezegd. Zo enorm veel hield ze van haar vak.

DANKBAAR
De laatste jaren ging haar gezondheid achteruit na enkele tia’s en verhuisde ze naar verzorgingshuis Het Dijkhuis in Borne. Haar man Harrie bezocht haar bijna dagelijks. Hij is in december 2017 overleden. Afgelopen zaterdagavond is onze juffrouw Gerda hem in alle rust gevolgd.
Iedereen die haar als juf gehad heeft en uiteraard ook haar drie kinderen en kleinkinderen, familie, vrienden en kennissen zullen haar niet vergeten, ook al is ze nu uit de tijd. Wat zal iedereen dankbaar zijn haar gekend te hebben en dat geldt zeker voor al haar oud-leerlingen.

PS. De namen van de klassenfoto uit 53-54 die bovenaan dit artikel staat. Bovenste rij vlnr: Marietje Hartgerink, Maria ter Doest, Marietje Escher, Ans Timmerman, Frieda Wassenberg, Annie Spekreijse, Hermien Spekreijse, Dinie Waanders, Willemien Doeschot, Willemien Blanken, Greetje Roewen, Stienie Wever, juffrouw Borre, Rinie Hemel en Annie Kerkveld.
Middelste rij: Annie Pelle, Truus ter Doest, Truus Ottenschot, Ellie Assink, Riekie Hobbelink, Truus Blokhorst, Minie Leferink, Jo Brummelhuis, Jan Rupert, Gijs Eijsink, Jos Hafkamp, Wim Jannink.
Onderste rij: Gerrit Averdijk, Harrie Lentelink, Bennie Blokhorst, Tonnie Pelle, Bennie Hartgerink, Jan Kiezenbrink, Joep ten Thije, Johan Blokhorst, Jan Schonenborg, Gerard ten Dam, Hennie Michorius en Gerard Rupert.