Column Bart-Jan Oplaat, ‘psychologische vergiftiging!’ PvdA, SP, D66 en In Beweging reageert

Ingezonden door Bart Jan Oplaat, Markelo: ‘Regelrechte psychologische vergiftiging’

Afgelopen maandag was door een aantal politieke partijen uit de Hof van
Twente een dialoogavond georganiseerd over gewasbeschermingsmiddelen.

In de pers staan namelijk nogal eens artikelen die tot zorgen leiden bij de burger. Voor de avond waren een aantal sprekers uitgenodigd die hun licht zouden laten schijnen over het onderwerp.

Na het lezen van de namen van de sprekers leek het me verstandig de avond te bezoeken, wordt het een bangmakerijshow of komt er een serieuze discussie?

Helaas, vaagheden en niet onderbouwde angstbeelden werden over de 170 man publiek uitgestort. Een professor met als specialisatie voorzorgsprincipe, roept op om tot een tenminste tienvoudige aanscherping van gebruiksnormen voor gewasbescherming te komen.

Hij kan niet onderbouwen of dat nodig is en ook niet voor welk middel of voor welke ziekte.

Parkinson wordt zoals in vele andere artikelen genoemd als mogelijk gevolg. Deze wordt in de wetenschap wel eens gelinkt aan gewasbescherming, naast nog vele andere mogelijkheden.  Zowel het RIVM als de Gezondheidsraad zien geen verband tussen gewasbeschermingsmiddelen en deze vreselijke ziekte.

Op de avond wordt echter wel vier keer herhaald dat je geen lelieteelt dicht bij huis moet hebben, want je wilt toch niet dat je kind later Parkinson krijgt…

Hoe gaat de toelating van een gewasbeschermingsmiddel in zijn werk?

Een farmaceut die een product maakt moet dit door onafhankelijke wetenschappers uitvoerig laten testen en jarenlang laten onderzoeken.

Op basis hiervan stellen wetenschappers van de EU een veiligheidsnorm vast, het niveau waarop er geen schade is bij blootstelling.

Dan komt het voorzorgsprincipe er overheen, van de veilige limiet mag je slechts 1 % gebruiken.

Dus als 1 kg per hectare (als voorbeeld) veilig zou zijn, mag je slechts 10 gram daadwerkelijk per hectare gebruiken. De voorgestelde aanscherping zou dan 1 gram zijn.

Dat de professor, in dit vakgebied, niet vermeldt dat het voorzorgsprincipe al in een eventuele toelating is verwerkt, is tekenend voor zijn vooringenomenheid.

De tien keer scherpere norm waar hij voor pleit, zal ongetwijfeld het risico nog verder verkleinen. Het houdt ook in dat hij de beoordeling door zijn collega-wetenschappers in twijfel trekt. En ook nu komt hij weer niet met een onderbouwing. Mocht hij die hebben kan hij natuurlijk naar de EU gaan om dit voor elkaar te krijgen.

Een baanbrekend onderzoek over de herkomst van de vele chemicaliën in ons water die andere bronnen aanwijzen dan de landbouw, wordt door een andere spreker snel weggezet als niet goed uitgevoerd.

Dit terwijl het wel peer-reviewed is (onderschreven door andere wetenschappers) en gedaan is door een gerenommeerde Duitse universiteit. Dit laatste werd dan weer geen gelegenheid voor geboden te zeggen. Over een dialoog gesproken…

De professor kende het onderzoek zogenaamd niet eens, terwijl het op zijn vakgebied nogal wat stof deed opwaaien.

Door de eenzijdige opzet was de avond niet bepaald een dialoogavond te noemen en bleven boeren op voorhand al weg vanwege vooringenomen standpunten van de sprekers.

Geen onderbouwing, geen discussie en alleen gewenste meningen om de mensen naar huis te kunnen sturen met die ene zin die blijft hangen: je wilt niet dat je kind Parkinson krijgt…

Regelrechte psychologische vergiftiging.

Bart Jan Oplaat, Markelo.

Beste Bart Jan Oplaat,

Hartelijk dank voor uw reactie op de dialoogavond en dat u de moeite heeft genomen om daar ook aanwezig te zijn. Dat wordt gewaardeerd! U geeft aan dat u de keuze van de sprekers niet goed vindt. Het bleek vanuit onze positie niet zo makkelijk om de sprekers die u wellicht had willen horen op het podium te krijgen. We willen dat graag toelichten.

De dialoogavond was een reactie op de manier waarop de gemeente het onderwerp gewasbeschermingsmiddelen tot nu toe heeft opgepakt. Als raadsleden zijn we al ruim anderhalf jaar vragen aan het stellen: hoe zit dat met die lelieteelt? Reacties vanuit het college blijven vaag.

Technisch beraad
Begin afgelopen oktober kregen we wel een technisch beraad: een besloten overleg waarin raadsleden worden bijgepraat over een onderwerp en vragen kunnen stellen. Bij dit specifieke technisch beraad was ook onverwacht een lelieteler te gast. Het technisch beraad was nuttig: de ambtenaren en de lelieteler vertelden relevante informatie. Maar… wij vonden het eenzijdig: waarom was hier alleen een lelieteler aan tafel? Waarom hoorden wij ook niet de andere kant van het verhaal? Bovendien vinden wij dat bij een democratie transparantie hoort. Zolang informatie niet vertrouwelijk is, moeten inwoners kunnen horen welke informatie wij door het college aangeleverd krijgen. Dat was nu niet gebeurd.

Transparantie
Transparantie en meerdere invalshoeken vinden wij dus zeer belangrijk. Wij hebben daarom vervolgens in de gemeenteraadsvergadering voorgesteld om een openbare bijeenkomst te organiseren waar de verschillende kanten van de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen, met name bij lelieteelt, besproken konden worden. De meerderheid in de raad vond dat niet nodig en dus werd het voorstel voor een brede, openbare bijeenkomst weggestemd.

Wat ons betreft hebben we daarmee richting de inwoners geen transparant proces gehad en ook nog eens een eenzijdig proces. Toen hebben we besloten dan zelf maar een openbare avond te organiseren met als doel: meerdere kanten van het verhaal te horen. Als wij een actie-avond hadden willen organiseren, was dat een stuk makkelijker geweest. Dan hadden we een actieclub uitgenodigd, gevraagd of ze een lezing willen geven, alle media gebeld en dan? Dan krijg je een zaal vol bezorgde inwoners die nog bezorgder naar huis gaan. Wat schieten we daar mee op? Vanaf het begin was ons doel: een dialoogavond. Luisteren naar wat er allemaal voor argumenten zijn, aan beide kanten. Het gesprek aangaan. Openstaan voor nieuwe inzichten.

En wij kunnen u zeggen: dat werd ons niet altijd in dank afgenomen. Juist bezorgde inwoners die aan ons vragen: “Waarom een dialoog? Het is toch allemaal verschrikkelijk, dat is toch duidelijk?!”
En dan komen we bij het punt van de sprekers waar u kritiek op heeft. De puzzel van sprekers was lastig. Op de website www.politiekinbeweging.nl hebben we geplaatst wie wij allemaal hebben benaderd, onder andere boeren/grondeigenaren, lelietelers en platformen zoals de KAVB, NAV, NAJK en LTO. De gesprekken met hun aan de telefoon zijn interessant en leerzaam. We gunnen die gesprekken het podium, dat ze gehoord worden, maar als puntje bij paaltje komt, blijken we toch de verkeerde afzender. Plat gezegd is de reactie: “Maar jullie hebben eerder gezegd dat u geen lelieteelt wilt, dus straks worden we figuurlijk in de hoek gezet, daarom komen we niet”. We snappen die reactie. De bedoeling is oprecht, maar blijkt lastig in de praktijk.

Ron Methorst
We waren blij dat Ron Methorst, hoogleraar aan de Aeres Hogeschool in Dronten, bereid was om een presentatie te geven over – hoe hij het zelf omschrijft – “hoe lastig het is als je allebei naar hetzelfde kijkt, maar iets anders ziet”. De agrariër die hard werkt, voedsel maakt en zijn best doet en dan die omgeving die maar blijft aankloppen dat ze het niet goed vinden. Allebei hebben hun kijk en recht op hun bezorgdheid. Zijn advies: blijf in gesprek gaan. Blijf vragen: wat zie jij?

Wij hopen vurig dat de gemeente het nu verder oppakt met een duidelijk plan. Dat zij wel de juiste afzender zijn om een bredere afvaardiging op het podium te krijgen. Bij de volgende raadsvergadering (volgende week dinsdag) zullen wij de gemeente hier dan ook naar vragen.

Als raadslid hebben we de verantwoordelijkheid om op te komen voor alle belangen van alle inwoners en afwegingen te maken. Welke argumenten zijn er? Welke argumenten gaan links op de weegschaal, welke rechts en welke kant weegt uiteindelijk het zwaarst? Dit dossier is ingewikkeld, ligt gevoelig en raakt veel andere aspecten. Juist daarom willen we ons hier goed in verdiepen en is elk gesprek hierover waardevol.

Wij hopen dat de dialoogavond heeft bijgedragen aan de start van die gesprekken, zowel binnen als buiten de raad! Tot slot: na de dialoogavond zijn we vooral trots en hoopvol naar huis gegaan. Vooraf zaten we toch in de rats of de sfeer misschien grimmig zou worden. Maar onze indruk was dat iedereen, de ruim 170 bezoekers van de avond, allemaal respectvol met elkaar zijn omgegaan. Dat geeft ons hoop voor een goede voortzetting!

Koffie
Bovenstaande was wel een hele lange weg om gewoon te zeggen:
Beste Bart Jan Oplaat, zullen we een koffie doen? Dan praten we er live verder over door!

Met vriendelijke groet, Marianne Hutten, namens PvdA, SP, D66 en In Beweging.