Jelle Essink, arts-assistent in MST en een van de weinige Hengeveldenaren die openlijk homoseksueel is, steekt z’n nek uit
Jelle Essink, werkzaam als arts-assistent in het MST in Enschede steekt zijn nek uit. “Ik ben nu 26 en na mij is er in Hengevelde voor zover ik weet niemand meer uit de kast gekomen. Ik geloof bijna niet dat er op dit moment niet meer mensen worstelen met hetzelfde probleem als waarmee ik heb geworsteld en daardoor krijg ik de indruk dat het er in al die zeven jaar nog steeds niet makkelijker op is geworden om binnen een dorp anders te zijn dan de norm’’.
Wat maakt verder het dat je aan dit interview wil meewerken?
Ik vind het belangrijk dat er aandacht komt voor het onderwerp diversiteit en inclusiviteit, waarmee ik hoop een bijdrage te leveren aan een omgeving waarin het voor mensen uiteindelijk gemakkelijker wordt om uit de kast te komen en te kunnen zijn, wie ze echt willen zijn. Daarnaast hoop ik dat het een bepaalde kortzichtigheid op het gebied van het stereotype ‘homo’ of ‘hetero’ weg neemt. Het is allemaal niet zo zwart-wit. Ik hoor vaak dat men homo’s wel accepteert zolang ze normaal doen, maar wat is normaal? In Enschede of Amsterdam heerst een ander normaal dan in een gemiddeld Twents dorp en ik hoop dat het in de toekomst allemaal wat vrijer wordt.
Wat zou jij jonge Wegdammers die in hetzelfde schuitje als jou zitten op 14-jarige leeftijd willen adviseren?
In die periode zat ik op de middelbare school in Haaksbergen. Mijn advies zou zijn om rustig voor jezelf de tijd te nemen om erachter te komen waar je je goed bij voelt en waar je interesses liggen. Probeer vooral geen overhaaste beslissingen te nemen en leg jezelf vooral niet te veel druk op. Daarnaast wordt op die leeftijd (en nog steeds) veel gescholden met ‘homo’ en ‘flikker’, probeer je dat niet te veel aan te trekken. Een ander advies zou zijn om een persoon te vinden die je echt vertrouwt, waarbij je je ei kwijt kan en in ieder geval over je gevoelens kan praten, zodat je er niet alleen mee blijft zitten. Dit kan ook iemand zijn die verder van je af staat, tegenwoordig kun je via internet makkelijk in contact komen met mensen. Ik heb op mijn 17e iemand ontmoet waarmee ik veel heb gepraat en voor het eerst het gevoel kreeg dat ik mocht zijn wie ik was. Neem vooral de tijd voor het hele proces en doe waar je je goed bij voelt. Dit zou ik eigenlijk iedereen adviseren die hiermee worstelt, onafhankelijk van de leeftijd.
Hoe kijk jij terug op alle reacties na je coming-out?
Achteraf gezien allemaal erg positief. Ik heb het eerst mijn moeder verteld en dezelfde dag de rest van mijn gezin. Van mijn familie heb ik altijd veel steun gevoeld. Een week later heb ik het mijn vrienden verteld en daarna wist binnen één dag heel Hengevelde het volgens mij. De reacties waren met name verbaasd, verrast en mijn naasten vonden het ook verdrietig voor mij, dat ik er zo lang mee rond heb gelopen. Ik kan mij voor zover ik weet geen negatieve reactie herinneren. Van niemand heb ik gehoord: ‘’dat verwachtte ik al wel’’. Wat dat betreft heb ik de schijn goed opgehouden, haha.
Achteraf zijn al mijn angsten en zorgen voor niets geweest, maar dat kun je je van tevoren niet voorstellen, want dan ben je alleen maar bang dat je dierbaren kwijt gaat raken als je het gaat zeggen. Dat is het hele proces waar je in je hoofd door moet gaan. Iedereen moet dat proces op zijn eigen manier doorstaan en ik hoop dat mijn verhaal mensen kan helpen die nog met veel nare gedachtes worstelen.
Kende jij homo’s in je omgeving?
In mijn directe omgeving kende ik eigenlijk niemand die homo was. Ik wist wel van één of twee mensen dat zij homo waren, waarvan één uit Hengevelde. Maar ik heb daar in die tijd nooit bewust contact mee gezocht, omdat ik dan juist bang was dat mensen over mij ook dingen gingen denken of speculeren.
Hoe kwam jij erachter dat je homo bent?
Ik denk dat ik ongeveer 12 was toen ik voor het eerst merkte dat bij het kijken van televisie mijn aandacht onbewust vaker naar mannen ging dan naar vrouwen. Toen ik me dat realiseerde dacht ik wel even van ‘shit, wat is dit’. Vanaf dat moment volgde er een lang proces van verwarring, paniek en angst, waarbij je hoopt dat het een fase is, maar waarbij ik er toch keer op keer achter kwam dat ik meer naar mannen dan vrouwen keek. Ik heb vaak gedacht ‘’waarom ik?’’, omdat je op dat moment het liefst gewoon net zoals iedereen wil zijn. Dat heeft me door die jaren heen wel behoorlijk wat gepieker en onprettige gedachten opgeleverd.
Op een geven moment kwam je er toch mee naar buiten, waarom toen?
In mijn eerste jaar in Groningen leidde ik eigenlijk een compleet dubbelleven, waarbij ik daar mensen kende bij wie ik mezelf durfde te zijn, terwijl ik elk weekend weer terug kwam naar Hengevelde om daar vervolgens weer de ‘normale hetero-jongen’ te zijn. Ik kende al langere tijd iemand die mij uiteindelijk een duwtje in de rug heeft gegeven om het te gaan vertellen, omdat het dubbele leven allemaal toch wel behoorlijk ingewikkeld werd. Uit mezelf vond ik het extreem lastig om er het juiste moment voor te vinden, dus ik ben blij dat ik dat duwtje uiteindelijk heb gekregen, want vroeg of laat zou het moment toch moeten komen. Wat dat betreft was dat wel een enerverend jaar, waarin mijn omgeving thuis vooral dacht dat ik heel hard aan het studeren was, terwijl dat niet de enige reden was waarom ik veel in Groningen was.
Wat deed de coming-out met de vriendschappen en de familie?
Ik was erg bang dat mijn coming-out veel zou veranderen omtrent vriendschappen en familie. In het begin was het erg aftasten voor iedereen, want volgens mij had niemand uit mijn omgeving dit van zo dichtbij meegemaakt, dus het was even zoeken naar hoe er mee om te gaan. Ik merkte dat mensen het de dagen vlak na mijn coming-out lastig vonden om er over te beginnen, waardoor het soms wat ongemakkelijk voelde. Ik vond het prettig als iemand er kort even iets over noemde, want dan was ook direct de hele spanning uit de lucht.
Na ongeveer twee maand kwam er een soort besef moment: ‘’Wat is er nou eigenlijk veranderd?” En kwam ik tot de conclusie dat er voor mijn gevoel gelukkig niks veranderd was!
Wel vraag ik me af of dat komt, omdat ik zelf eigenlijk net zoals elke jongen in Hengevelde was; vaak naar het café, voetballen, bier drinken, op stap met de jongens. Ik denk dat het misschien wel anders was gegaan als ik mij na mijn coming-out niet meer zoals de typische Hengeveldenaar zou gedragen. Als ik bijvoorbeeld andere kleding, nagellak of make-up zou zijn gaan dragen. Ook daarom vind ik het belangrijk om hieraan mee te werken, omdat ik het belangrijk vind dat ook deze mensen geaccepteerd worden voor wie zij willen zijn.
Homo en flikker worden gebruikt als scheldwoorden, wat doet dat met jou?
Toen ik nog in de kast zat en deze scheldwoorden hoorde, voelde ik me er erg naar bij en maakte het me bang, omdat het me een minderwaardigheidsgevoel gaf en een idee dat mensen mij links zouden laten liggen als ze erachter kwamen dat ik op jongens viel. Helaas werden en worden deze woorden veel gebruikt op school, het voetbalveld en eigenlijk overal. Nu krijg ik er nog steeds een vervelend gevoel bij als ik het hoor. Ik probeer het niet persoonlijk op te vatten en zie het meer als een tekortkoming van degenen die het als scheldwoord gebruiken. Door al dat gescheld heeft het woord homo voor mij zo’n negatieve lading dat ik het woord zelf eigenlijk nooit gebruik.
Op welke wijze houd jij rekening met je geaardheid als het gaat om het dagelijks leven?
Met op vakantie gaan bijvoorbeeld. In 70 landen wereldwijd en met name veel landen in het Midden-Oosten en Afrika is homoseksualiteit nog steeds strafbaar en in sommige landen staat er zelfs nog de doodstraf op. Ik zat met mijn vriend te kijken naar een land om op safari te gaan, maar als je dan leest dat daar een gevangenisstraf op homoseksualiteit staat, dan weerhoudt dat mij er zeker van om daar op vakantie te gaan, omdat ik mij dan niet welkom en niet op mijn gemak zou voelen.
Daarnaast houd ik er eigenlijk altijd onbewust rekening mee als ik bijvoorbeeld met mijn vriend in de stad loop. De drempel voor mij om hand in hand te lopen zou denk ik lager zijn als ik hetero zou zijn, omdat je als jongens die hand in hand lopen helaas nog wel eens wordt nageroepen of uitgescholden.
Kijk- en leestips om een idee te krijgen hoe het is om in de kast te zitten en het hele proces te doorgaan:
– Boek: Confettiregen van Splinter Chabot. Mijn familie heeft dit boek gelezen en vond het erg waardevol en interessant om beter te begrijpen hoe het is om anders te zijn.
– Serie: Heartstopper. Te zien op Netflix.
– Serie: Love, Victor. Te zien op Disney+.
– Film: Love, Simon. Te zien op Disney+.
Wat ik verder nog graag kwijt wil
Ik hoop dat men zich in de toekomst minder druk maakt om wat een ander doet of hoe een ander zich kleedt en elkaar met respect behandeld. Dat mensen elkaar wat vrijer laten en wat ruimdenkender worden als het gaat om seksuele voorkeur, kledingstijl, genderidentiteit of wat dan maar ook. Ik snap nooit zo goed waarom iemand daar problemen mee heeft, als diegene er zelf geen last van heeft. Laat iedereen lekker gelukkig worden op de manier hoe hij of zij dat wil.
Daarnaast wil ik nog kwijt dat mocht er iemand zijn die dit leest en graag iets aan mij kwijt wil, iets met mij wil delen of ergens met mij over wil praten, dan sta ik daar zeker voor open en zou je mij in vertrouwen een bericht kunnen sturen op 0610603967.
