Veel lof voor vertellers Hengeveldse oorlogsverhalen

‘Indrukwekkend’ en ‘complimenten voor de vertellers’. De ruim honderd belangstellenden reageerden zondagmorgen vol lof op de drie verhalen uit de Tweede Wereldoorlog, die op de plek waar ze zich destijds afgespeeld hadden, werden verteld. In drie groepen gingen ze van boerderij naar boerderij om te luisteren naar de bizarre gebeurtenissen van 80 jaar geleden.

DRAMA
Bij De Bolscher, de boerderij van de familie Ten Heggeler, in de schuur tussen de vaarzen beleefden de luisteraars het drama van de laatste maanden van 1944 opnieuw, toen Duitsers de boerderij binnenvielen, omdat twee Poolse piloten er ondergedoken waren. Het kostte Jan ten Heggeler, de oudste zoon, het leven. Hij werd enkele dagen na de overval gefusilleerd. Zijn broers Henk en Arnold werden zeker een maand gevangen gezet in Duitsland en de boerderij werd leeggeroofd. Margot Vermeulen uit Hengelo vertelde het verhaal en de luisteraars waren geëmotioneerd.

FRANS
Op erve De Könink van de familie Doeschot had de vijftienjarige Frans Babeliowsky in januari 1945 onderdak gekregen, nadat hij in enkele dagen vanuit Haarlem naar Hengevelde was gefietst. Zijn ouders hadden hem op pad gestuurd, omdat nergens in het westen van het land nog eten te koop was. Frans was een moedige jongen. Hij meldde zich in Hengevelde bij de Binnenlandse Strijdkrachten en dat kostte hem bijna zijn leven. Sanne Assink vertelde het verhaal op de deel van de oude boerderij en had onder andere in de laatste groep acht familieleden van Frans onder haar gehoor. Ze waren vanuit Amsterdam naar Hengevelde gekomen om de avonturen van hun vader nog eens ter plekke te ervaren en waren na afloop zeer onder de indruk. Frans zelf heeft pas na zijn vijftigste over zijn Hengeveldse tijd kunnen vertellen. Het was een trauma geworden. Zijn zoon Mathijs vertelde dat hij vaak last had van nachtmerries.
Twee jaar geleden is hij op 94-jarige leeftijd overleden.

SMITBAAS
Op de deel van De Smitbaas vertelde Laus Steenbeeke het filmische verhaal van de wonderlijke situatie dat op één boerderij twee Joden zich verstopten (de gebroeders Groenheim uit Delden), enkele evacués waaronder een veertienjarige jongen uit Amsterdam er onderdak vonden en dat er in de laatste dagen van de oorlog ook nog een groep Duitse soldaten ingekwartierd zat. De luisteraars hingen aan zijn lippen en complimenteerden Laus voor de geloofwaardige manier waarop hij hen mee had genomen naar de tijd van tachtig jaar geleden.

BOEK
De drie verhalen zijn geschreven door Gijs Eijsink en zijn medio maart op dezelfde wijze ook verteld aan de kinderen van de groepen 6, 7 en 8 van de basisschool. De organisatie was oa in handen van de Culturele werkgroep De Markering die ook van alle kanten pluimen kreeg voor de manier waarop het allemaal geregeld was.

Aanstaande woensdag presenteert Gijs het boek Wegdammers IV met waarin hij alle verhalen heeft gebundeld, die hij de afgelopen twaalf jaar over Hengevelde en de Tweede Wereldoorlog heeft geschreven. Het boek zou aanvankelijk op Bevrijdingsdag gepresenteerd worden, maar door omstandigheden moet het twee dagen later gebeuren.
Vanaf donderdag is het boek te koop voor € 15 bij de Bazar van Jon en de boekwinkels in Goor, Haaksbergen, Delden en Hengelo (Broekhuis).
(foto’s oa van Jan Schoneveld)