Overal in binnen- en buitenland vallen ze op, Wegdammers die carrière maken. Veel wilskracht en uithoudingsvermogen, talent en durf liggen ten grondslag aan hun welslagen. Ik beschreef al uitgebreid hoe Hennie ten Buuren een succesvol ondernemer werd in Brazilië. Ik schreef op Wegdam Nieuws over de veel jongere Hans Grefte in Londen en over Mike te Wierik, de profvoetballer uit Hengevelde. Zo wil ik nog meer mannen en vrouwen uit het dorp en omstreken spreken die aan de weg timmeren om op deze website kond te doen van hun belevenissen. Ilse Eijsink (geen familie) is van Hengevelde via Amsterdam naar Utrecht verhuisd.
Ik sprak de gedreven klarinettiste over haar leven, een verhaal over voor- en tegenspoed. 

Druk druk druk
Een WhatsAppje meldt me dat ze iets later komt. We hebben afgesproken in een prettige kroeg in de Utrechtse binnenstad. Ik zit daar goed. Krantje erbij en alle tijd om me nog meer te verheugen op het gesprek. Van een afstandje heb ik de loopbaan van Ilse gevolgd en neem de pet diep af voor haar. Voortgekomen uit Amuzant is ze uitgegroeid tot een van de betere klarinettisten van het land. De laatste keer dat ik haar hoorde spelen, was in de kerk bij het afscheid van Paul Kleinherenbrink. Hoe intens mooi was dat.

Dan de begroeting, het excuusje van druk druk druk. Ze moest een bijna blinde leerlinge nog even zelf naar het station brengen. We zitten gezellig, Ilse ziet er happy uit. De lach staat continu op haar mooie, donkere, kortgeknipte koppie. Ik stel mijn vragen, wil bijna alles van haar weten. Van haar carrière, van haar leven en hoe ze met de tegenslagen omging die ze op jonge leeftijd te verwerken kreeg.

Je ziet er ondanks je drukke bestaan happy uit. Wat doe je wekelijks allemaal?
‘Ja zeker. In alles wat ik doe, heb ik plezier. Ik ben sinds vorig jaar zzp-er, freelancer. Ik had mijn netwerk aangehouden, heb in orkesten en ensembles gespeeld en doe dat nog steeds. Daarnaast heb ik altijd lesgegeven. Ik speel zelf graag klarinet, vind lesgeven fijn en werk mee aan een educatieproject in Zaandam met de naam ‘Muziek maakt school’. In een achterstandswijk krijgen de kinderen onder schooltijd muziekles. Ik ben er coördinator, geef er klarinetles en in groep 1 zingen en expressie. Ik ben nu in Amsterdam-Noord samen met een voormalige docent ook met zo’n project gestart. Verder geef ik les op de muziekscholen in Zaandam en Bennekom en individueel. Ik heb een druk bestaan, maar ben inderdaad echt happy.’

Dat is nog niet alles, toch?
‘Ik speel ook nog in het Doelen Ensemble, vooral moderne (klarinet)muziek, ik speel in Het Promenade Orkest en dirigeer sinds 2011 het Nieuw Zaans Klarinet Kollektief. Dat is een amateurgezelschap van zo’n 30 klarinettisten. Ze traden onlangs in Hengevelde op, samen met Amuzant. Ik vind het belangrijk om contact te houden met de amateurwereld om de liefde voor muziek te blijven proeven. Dat vind ik magisch. Het zit niet altijd in uitgekiend vakmanschap. Je moet altijd gaan voor het hoogste haalbare, maar het blijft muziek en geen wetenschap.’

Oktober 2013. Ilse met Amuzant.

We gaan terug naar haar jeugd, naar het gezin waarin ze opgroeide. Ik heb haar veel te jong overleden moeder Agnes persoonlijk gekend. Ze typte de kopij van In en Um Höfte waarvan ik destijds redacteur was. Chantal (nu 35) was al geboren. Jürgen (nu 33) was in aantocht. Het gezin woonde op de bovenwoning bij Pelle aan de Haaksbergerstraat. Ik kwam er graag om kopij langs te brengen en door te nemen en even gezellig te zitten. Agnes was gemotiveerd en sympathiek. Ik vertel het Ilse. Ze knikt.
‘Ik kan me haar goed voor de geest halen. Mijn moeder wilde zichzelf altijd ontwikkelen. Ik was altijd heel erg aanhankelijk, was een echt mamma-kindje. Ik heb mezelf toen ze de Höfte typte, ook typen geleerd ’
Het gezin verhuisde naar de Bekkampstraat, waar Ilse 31 jaar geleden geboren is. Maar toen was ik al verhuisd naar Lichtenvoorde en verloor Agnes en haar gezin uit het oog.

Hoe oud was je toen Agnes ziek werd?
‘Ik was 12, mijn moeder was 38. Het heeft anderhalf jaar geduurd. Ze vocht enorm. Tot de laatste twee weken heeft ze altijd hoop gehad. En al die tijd wilde ze er voor ons zijn en was dat ook. Die ziekte en haar afscheid was echt immens. We hebben veel steun van de kerk gehad. Dat was destijds heel belangrijk. Pastor Huisman heeft veel voor haar en voor ons betekend. De kerk was stampvol bij het afscheid. Ze had longkanker. Ja, ze rookte. Kanker was toen nog veel meer een taboe dan nu. Ze praatte er niet veel over en voelde ook aan, dat andere mensen dat moeilijk vonden. Dat is nu gelukkig heel anders.’

Je vader Harrie had in jouw jonge jeugd ook problemen. Hij dronk. Hoe heb je dat beleefd?
‘Toen ik 4 jaar was, is hij naar een afkickkliniek gegaan. Zelf herinner ik me dat niet meer, maar toen hij terugkwam, hadden we een heel goede jeugd. Dat weet ik nog goed. We hadden het niet breed, maar als kind merk je daar weinig van. We mochten op een sport en op muziek en deden thuis spelletjes. We hadden het leuk en goed. Er is veel gebeurd in ons gezin. Het is de periode waarin je gevormd wordt, maar het was goed. Het was een fijne jeugd.’

Harrie en Agnes Eijsink met hun dochters Ilse (rechts) en Chantal.

En toen moest Agnes er tussen uit.
‘Dat was verschrikkelijk. En we hadden een traditioneel gezin. Een moeder, drie kinderen en een vader die werkt. Het ging daarna niet goed. De kinderen zaten in de puberteit. Maar we hebben alle drie het geluk gehad, dat we daar zijn opgegroeid. Ikzelf was kind aan huis bij de familie Tuinte. Anouk was mijn vriendinnetje. Ik kon daar altijd mee-eten, kon er blijven slapen. Ik heb er zelfs drie maanden gewoond toen ik het thuis helemaal zat was. Ik was 15 en het ging heel moeizaam met mijn vader. Hij kon niet een verzorgende vader zijn voor ons. Vanaf het overlijden van onze moeder waren we op onszelf aangewezen. Het was problematisch. Toen we het huis uit gingen en volwassen werden, is het gelukkig weer goed gekomen.’
Ilse vertelt van haar vijf jeugdvriendinnen. Anouk Tuinte, Lotte Pigge, Anouk Kiezenbrink, Moniek Mentink en Nancy Ottenschot, een groep van zes meiden, die vanaf de basisschool een hecht groepje vormen. ‘Met Anouk Tuinte paste ik vaak op Teun, het zoontje van Alda en jouw broer Jan. Daar luisterde ik dan ’s avonds naar cd’s met klassieke muziek. Dat was heel belangrijk voor mij. Ik heb die cd’s nog steeds. Zou Jan ze al missen? Ik kwam graag bij hen. Het zijn geen standaard Hengeveldenaren en daar leer je ook weer van. Met dat groepje van zes wordt het contact wel minder, maar het is nog altijd goed.’

***
Ilse zei het al, ze mocht in haar jeugd op muziek en dat bleek al snel een heel goede keuze. Ze vertelt over de aanloop naar een prachtige loopbaan. De blokfluitles van meester Weijermars in groep 5 was goed en leuk en werd door de basisschool verzorgd. Daarna ging ze naar Amuzant. Ze was  9 jaar en kreeg klarinetles. Een bewuste keuze was het niet. De vriendinnetjes Anouk Kiezenbrink en Lotte Pigge deden het ook. Eigenlijk is meester Jan Boomkamp de ‘schuldige’. Ilse lacht. ‘Onder het motto ‘veel plezier ermee’, drukte hij ons een klarinet in de handen. Hij was een goeie stimulator. Hij kende de kinderen en voelde goed aan welk instrument bij welk kind paste.’

Hoe ging het verder?
‘We kregen les van Carl Wittrock. Al snel bleek dat ik er meer voor deed dan Lotte en Anouk en kreeg toen individuele lessen. Na een jaar wist ik het, ik word klarinettist. Ik heb er daarna wel hard voor moeten vechten, maar ik wist het toen al.’

Zit het talent in de genen?
‘Deels. Maar ik geloof ook in een goede motivatie en in de vele uren die je erin moet steken. Carl begeleidde me heel goed. Door hem ging ik naar het Twickel in Hengelo en niet naar het Assink in Haaksbergen, wat iedereen destijds deed. Op het Twickel was goed muziekonderwijs en deden ze veel aan muzikale vorming. Dat heb ik toen gedaan en ik heb er heel veel geleerd en ook het vwo-diploma gehaald.’
Intussen had Ilse ook het D-diploma gehaald op de klarinet, hetgeen alleen amateurs lukt met echte aanleg. Ze ging meteen door naar Enschede, naar de vooropleiding van het conservatorium. Dat heeft ze twee jaar gedaan naast de lessen van Wittrock. Haar docent Marinus Hintzbergen werd ontslagen, maar adviseerde Ilse nog wel om naar het conservatorium in Amsterdam te gaan. “Als je echt wat wilt bereiken, moet je daarheen gaan. Ik denk dat je het kunt”, zei hij. Daarom heb ik het gedaan’, zegt Ilse. Ze deed een toelatingsexamen en werd toegelaten tot de vooropleiding. Elke zaterdag reisde ze naar Amsterdam voor klarinetles en theorie. Dat was nodig om naar het eerste jaar te kunnen. Ze zat in een klasje met leerlingen uit heel Nederland. Het lukte haar. Ze mocht naar het eerste leerjaar, was 19 jaar, was ook al in bezit van het vwo-diploma en verhuisde naar Amsterdam, naar een kamer dichtbij het conservatorium. Ideale plek. Na vier jaar haalde ze haar bachelor, twee jaar later de masterstudie en vervolgens nog eens twee jaar een master voor basklarinet. Al met al heeft Ilse tien jaar op het Amsterdamse conservatorium gestudeerd.

Was het een prettige tijd?
‘Ik heb het altijd met plezier gedaan. In psychisch opzicht is het een lastige studie. De concurrentie is groot. Het is daar top. Wel is het zo dat iedereen blaft. En ik als bescheiden Tukker dacht: zij kunnen alles en ik kan niks. Later had ik het door en liet ik ze blaffen. Ik besloot mijn ding te doen, maar had af en toe lastige periodes. Als iets nooit eens goed genoeg is, steeds weer beter moet, dan is dat best zwaar. Het was in die tijd fijn om naar Amuzant te gaan en daar te spelen. Leden als Paul Kleinherenbrink en Wies Wassenberg steunden me, spraken me moed in. Dat gaf vertrouwen, dat had ik soms net even nodig.’

Je was jong, je moeder was overleden, je kon die steun goed gebruiken. Is de muziek daarbij een goed hulpmiddel?
‘Carl Wittrock begreep me ook goed. Ik was dertien jaar toen mijn moeder stierf. Ik kon er niet over praten. Maar hij kon me door de muziek open zetten. Als je als kind of als puber iets ernstigs meemaakt, moet je je kunnen uiten. Ik kon dat door de muziek.’

Alsof je nog niet genoeg had meegemaakt, stierf je vader in februari van dit jaar.
‘Hij heeft zelfmoord gepleegd. Daarvoor onderging hij een zware hartoperatie.  Hij was best gedreven om verder te gaan, maar kon het niet meer vinden in het leven. Hij hield niet genoeg van zichzelf.’

Hoe kijk je terug op hem?
‘Het was een mooi mens. Hij was ook op een bepaalde manier vrijgevochten. Als ik zei: “Ik ga naar Amsterdam om te studeren”, zei hij: “Mooi, moet je doen”. Hij heeft een lastige tijd gehad in zijn laatste levensjaar, was heel depressief. Ik ben vaak bij hem geweest.’

Hoe ging je daarmee om?  
‘Ik heb er  heel veel verdriet van gehad en dat heb ik nu nog. Ik mis hem, maar heb ook met hem een bijzondere tijd meegemaakt toen hij zo in de knel zat. Toen was het contact heel bijzonder. We kwamen toen heel dicht bij hem. Dichterbij dan ooit. Het was heftig, ik mis hem, maar heb verder echt wel een mooi leven.’

***
In 2007 solliciteerde Ilse bij de Koninklijke Marinierskapel, het muzikale visitekaartje van de Koninklijke Marine, een harmonieorkest dat uit 53 geselecteerde beroepsmusici bestaat. Ze werd toegelaten. ‘Er was een vacature, ik wilde het proberen, want het was een vaste baan. Het is een goed orkest. Ik was daardoor weliswaar beroepsmilitair, maar hoefde niet naar de storm- of schietbaan. Alleen muziek maken. Ik had wel een uniform van de marine aan.’

Was het een leuke tijd?
‘Ja, heel mooi. We speelden ook regelmatig in het buitenland. Ik reisde met het orkest naar Curaçao, Oostenrijk, Virginia en in New York waren we bij de viering van 400 jaar handelsbetrekkingen tussen Nederland en New York.’

Je stopte na vijf jaar bij het orkest. Waarom?
‘Ik zag geen ontwikkeling meer, onder andere ook bij mezelf. Als ik me als mens wil blijven ontwikkelen, moet ik hier weg, dacht ik. Dit traject is klaar. Zo keek ik er tegenaan.’

Je bent 31 jaar, bent nu freelancer, zzp’er. Wat is je doel?
‘Doelen stellen heb ik een beetje losgelaten. Toen ik studeerde, had ik wel een doel. Ik wilde in een symfonieorkest spelen. Maar daar zitten ook nadelen aan. Je bent minder vaak vrij. Veel orkestleden krijgen een beetje ambtenarengedrag. Het is een log apparaat. Ik voel een intense betrokkenheid bij de educatieve projecten die ik nu doe. Daar zitten talenten tussen en je biedt die kinderen sowieso veel plezier. En verder speel ik veel en wil ook nog graag als basklarinettist bij het Orkest van het Oosten spelen. Er is een plek vrij. Ik ga auditie doen om mezelf ook weer even op scherp te zetten. Maar als het niet lukt, is het ook oké.’

Je woont in Utrecht. Bevalt het?
‘Ja. Drie jaar geleden zijn we vanuit Amsterdam naar Utrecht verhuisd. We wonen heel fijn in de wijk Lombok. Regelmatig gaan we uit eten of bezoeken concerten in Amsterdam in het Concertgebouw waar we veel vrienden hebben. Ik ben lid van de tennisvereniging en heb een grote wijnhobby. Ik heb zelfs een cursus gedaan. Ook lees ik veel en zit ik bij een boekenclub. Het is een beetje een nerdy clubje. Vier personen, twee psychologen, een fotograaf en een musicus. Mijn laatste boek? De Toverberg van Thomas Mann.’

Je zegt ‘we’. Wie is je partner?
‘Dat is Eveline. Ze is hier in Utrecht arbeidsjuriste bij het CNV. Ik heb haar in Amsterdam leren kennen in mijn stamkroeg, zevenenhalf jaar geleden.’

Wanneer kwam je uit de kast?
‘Ik wist het op een bepaald moment. Het is een proces. Ik was er huiverig voor hoe dat in Hengevelde zou gaan. Ik heb gewacht tot ik mijn vwo-diploma had. Het ging vanzelf. Ik heb het verteld aan de vriendinnen en aan de familie en goede kennissen en heb gezegd: “Vertel het maar verder”. Soms kwamen mensen naar me toe en zeiden dan: “Wat goed dat je uit de kast gekomen bent”, terwijl ik nadacht over hoe het zou vallen in het dorp. Ik heb op mijn negentiende anderhalf jaar een relatie gehad met Wendy Katier, ook uit Hengevelde en nu woon ik dus samen met Eveline.’

Willen jullie kinderen zoals sommige lesbische paren?
‘Nee. Ik blijf het leven het liefst op mezelf richten.’

2012. Ilse en de Armeense pianiste Anna Yedigaryan treden als duo Con Spiritu op in de Eijsinkzaal van het Rabotheater in Hengelo. Het bedrijf van haar oom is al jaren de sponsor en naamgever van deze zaal. Het is een bijzonder moment, want de familie heeft Ilse altijd volop gesteund.

Als dirigent van het Nieuw Zaans Klarinet Kollectief bedankt Ilse het dankbare publiek.