Liefde voor de natuur. Erfenis van mijn Ouders

Mirjam: “Jaren geleden werkte ik in de kinderopvang. Voor een natuuractiviteit was ik op zoek naar uilenbraakballen. Die wilde ik door de kinderen laten uitpluizen, zodat ze kunnen zien wat uilen allemaal eten. Mijn zoektocht eindigde bij iemand in Dalfsen. We kwamen aan de praat over uilen en ik werd geattendeerd op de uilenwerkgroep van de stichting Hofvogels. Ruud zag daar foto’s van het ringen van uilen en was verkocht. Mijn vader was leraar biologie, dus ik ben opgegroeid met de natuur. Toen ze bij Hofvogels iemand zochten voor natuureducatie wilde ik graag helpen. Zo kwam alles bij elkaar en het geeft me zoveel energie. Mijn vader leeft niet meer. Maar hij heeft mij de liefde voor de natuur met de paplepel ingegeven. Zo gaat hij altijd met me mee. Dat is de mooiste erfenis die ik heb van mijn ouders.“

Vogeltrekstation Nederland

“Eerst hebben Ruud en ik een jaartje meegelopen met andere vrijwilligers om kennis over uilen op te doen. We leerden van alles over bosuilen, steenuilen, kerkuilen en ook over torenvalken. Bosuilen zijn de vroegste broeders, al in februari/maart. Eind maart kijken we voorzichtig in de uilenkasten om een inschatting van de leeftijd van de jongen te maken. Dan weet je wanneer ze geringd kunnen worden. En wist je dat kerkuilen niet paren als er onvoldoende voedsel is? Het mannetje moet het vrouwtje eerst een aantal prooien brengen. Als de kwaliteit daarvan niet goed is, wil ze niet paren. Dat is toch fantastisch?”

Ringer en assistent-ringer

“Op een gegeven moment werd Ruud gevraagd of hij opgeleid wilde worden tot ringer. Dat moet je officieel aanvragen bij het Vogeltrekstation Nederland. Nu is hij één van de vier ringers in de Hof van Twente. Die zijn elk verantwoordelijk voor een bepaald gebied. Er zijn 13 controle gebieden van Hofvogels in de Hof van Twente. Daarin hangen alleen al op 37 plaatsen steenuilenkasten. In elk gebied zijn er minimaal twee vrijwilligers voor de kastcontroles. Ik coördineer die controle-activiteiten, in overleg met de ringers. Daarnaast help ik Ruud met het ringen. Alleen de opgeleide en gecertificeerde ringers mogen dat doen, want het betekent wel een verstoring. De ringer klimt hoog op de ladder en haalt de jongen uit de kast. Soms moeten ze alleen op gevoel met de handen in het nest.  Als assistent-ringer zet ik alle benodigdheden klaar en registreer ik alles.”

Missie natuureducatie

“De meeste kasten hangen op particulier terrein. Mijn missie is natuureducatie. Daarom betrek ik de eigenaren en hun kinderen overal bij. Ik laat hen helpen met bijvoorbeeld het aangeven van de ringen of het aflezen van de weegschaal. Ook de nestkastencontroleurs registeren alles wat ze aantreffen. Al die gegevens komen in de landelijke database van het Vogeltrekstation. Zo ontstaat er landelijk overzicht over de uilenstand.”

Dode uilen door verkeer en verdrinking

“De meeste terugmeldingen van ringen zijn helaas van dode uilen, meestal verkeersslachtoffers. De ring geeft veel informatie. Bijvoorbeeld over welke afstanden ze afleggen en wat een geschikt leefgebied is. Ook verdrinken er veel jonge steenuilen in drinkbakken op boerenerven, in zwembadjes, en zelfs in kruiwagens waarin een laagje water blijft staan. Ik vraag mensen daarom altijd hun zwembadjes af te dekken en een stok in de drinkbak te leggen.

Steenuiltjes vindt iedereen leuk

“In 2016 heeft de gemeente Hof van Twente de steenuil geadopteerd als bedreigde soort. Er zijn bijna geen daken meer waaronder ze kunnen nestelen en ook bijna geen knotwilgen. De Provincie Overijssel stelde subsidie beschikbaar om te helpen. Door uilenkasten te bouwen helpen we ze weer aan voldoende nestplekken.  In de eerste jaren was er één timmerman verantwoordelijk voor de bouw van alle kasten. Helaas is hij vorig jaar overleden. Een nieuwe werkgroep van vijf man, de Kast’n Kearls, zet zijn werk voort. Mensen die een uil op hun terrein hebben kunnen een kast aanvragen. We beoordelen eerst of het terrein of erf geschikt is. Hierbij kijken we onder andere of er in de buurt al een kast hangt. Dit om te voorkomen dat er twee uilen in hetzelfde territorium zitten. Steenuiltjes vindt iedereen leuk. Maar als je kerkuilen in je schuur hebt maken ze er een troep van. Ze poepen en braken alles eronder.

Vroeger werden ze zelfs geassocieerd met de dood en daarom afgeschoten. Gelukkig hebben we die verhalen door natuureducatie kunnen ontkrachten. Door een uilenkast op te hangen heb je geen overlast meer en draag je bij aan de biodiversiteit.”