Jorien Pierik gepromoveerd aan Universiteit Twente

Jorien Pierik promoveerde 1 december aan de Universiteit Twente op haar onderzoek naar chronische pijn. Zij onderzocht risicofactoren voor het ontwikkelen van chronische pijn en manieren om dit te voorkomen. Pierik volgde een jaar lang 450 patiënten van 18 tot 69 jaar met acute pijn als gevolg van letsel aan armen en benen door ‘stomp trauma’ zoals breuken, verstuikingen, spierscheuringen of uit de kom geraakte gewrichten. Van hen had 44 procent na zes maanden nog pijn en ruim tien procent had zelfs matige tot ernstige chronische pijn. Gisteren was ze hiermee in het programma 'Overijssel Vandaag, van de Hengeveldse Karen Eshuis, op RTV Oost. Hieronder is de uitzending terug te zien.“Wel edel geleerde vrouwe” is haar officiële titel, oftewel doctor Jorien Pierik:

KLIK HIER VOOR “Jorien op tv Oost”

“Ik heb afgelopen donderdag mijn proefschrift verdedigd, en dat was een behoorlijke poppenkast moet ik zeggen. Mensen die aangewezen waren om vragen te stellen moest je bijvoorbeeld aanspreken met hooggeleerde opponent!  Er waren aardig wat mensen uit Hengevelde aanwezig dus dat maakte het voor mij wel speciaal. Wat mijn werk betreft verandert er niets hoor, ik blijf werkzaam bij ‎Acute Zorg Euregio. Het verbeteren van de kwaliteit, de beschikbaarheid en de continuïteit van de acute zorg.

ERNSTIGE PIJN
Patiënten die met veel pijn de spoedeisende hulp verlaten, dus patiënten die langdurige ernstige acute pijn hebben, lopen een groter risico op chronische pijnklachten. Pierik: “Dit suggereert dat tijdige en adequate behandeling van pijn de progressie van acute naar chronische pijn en daarmee het risico op het ontwikkelen van chronische pijn kan verminderen. Een langdurige heftige pijnprikkel kan het normale pijnsignaleringsmechanisme ontregelen waardoor deze spontaan,  zonder aanleiding prikkels blijft doorgeven. Vergelijk het met een inbraakalarm dat telkens bij het minste of geringste afgaat zonder dat er een inbreker wordt gevonden. De oorzaak ligt dan bij een verkeerde afstelling van het alarmsysteem.”
Hoewel zestig procent van de patiënten ergens in de spoedzorgketen pijnmedicatie gebruikt, blijkt dat ruim twee derde van de patiënten bij vertrek van de spoedeisende hulp nog steeds matige tot zeer ernstige pijn heeft. Pierik: “Dat betekent dat je in een zo vroeg mogelijk stadium moet zorgen voor pijnstilling. Er zal dan ook meer aandacht moeten komen voor goede pijnbestrijding bij acute pijn”. Ook patiënten zelf moeten goed voorgelicht worden over het belang van pijnbestrijding. Eén op de vijf patiënten weigert namelijk nog pijnstillers.

PIJN VAAK ONDERSCHAT
Accurate pijnbeoordeling is van cruciaal belang voor een effectieve pijnbehandeling. Pijn van patiënten wordt vaak onderschat door verpleegkundigen in verschillende settingen, ook in de spoedeisende hulp. Bij ruim 63% van de patiënten werd de pijn met een ‘klinisch relevante waarde’ onderschat. In dit onderzoek werd de pijn voornamelijk onderschat bij onder andere vrouwen, lager opgeleiden, patiënten die al pijnmedicatie hadden gehad, angstige personen en patiënten met kleine letsels. Verpleegkundigen moeten zich er van bewust zijn dat ze deze patiëntengroepen een hoog risico hebben op onderschatting. Onderschatting van pijn kan resulteren in onvoldoende pijnbehandeling wanneer het beleid wordt afgestemd op de pijnmeting door verpleegkundigen. Pierik: “Pijn is wat de patiënt zegt dat het is. Pijn is heel subjectief en verschilt daardoor ook per individu.”

EFFECTIVITEIT PIJNPROTOCOL
Onderzoek toont aan dat de invoering van een pijnprotocol op de spoedeisende hulp leidt tot een toename in verstrekking van pijnmedicatie, een korte toedieningsduur en minder pijn. Patiënten krijgen op basis van hun pijnscore een bepaald soort medicatie toegediend. Omdat het geprotocolleerd is mogen verpleegkundigen ook sterke pijnmedicatie (opioïden) geven zonder dat de arts ze heeft gezien. Pierik: “In dit laatste zit de winst. Patiënten met letsel wachten nu vaak uren voordat een arts er naar kijkt.”

PIJN ‘CATASTROFEREN’
Mensen die pijn ‘catastroferen’, dus patiënten die pessimistische gedachten hebben ten opzichte van de pijn, lopen een verhoogd risico op het krijgen van chronische pijn. Pierik: “Pijn is niet alleen een sensorische ervaring, maar zeker ook emotioneel.” Deze risicofactor zou in de toekomst kunnen worden ingeperkt door bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie. Daarmee kan het risico op chronische pijn worden verlaagd of kunnen mensen beter met de pijn leren omgaan. Dit soort onderzoek vindt ook op de UT plaats.
a