Bakkerij Nollen herrees na een pittig jaar

Het onderstaande artikel komt uit  Rabo &Co, het  ledenmagazine van de RABO Bank. Het verschijnt drie keer per jaar en biedt inspirerende verhalen. In woord en beeld staan ze stil bij bijzondere mensen en initiatieven in onze regio.

Bakkerij Nollen is een laatbloeier. De eerste tachtig jaar van z’n bestaan bestond het familiebedrijf uit één vestiging, aan de Goorsestraat in Hengevelde. Maar in de laatste twee decennia groeide het onder leiding van Vincent Nollen (58) uit tot achttien filialen. Het eeuwfeest werd vorig jaar, volgens goed Twents gebruik, groots gevierd. Maar 2022 had ook een keerzijde: niet alleen trokken de hoge energieprijzen een zware wissel op het bedrijf, ook werden de bakkerij en de chocolaterie getroffen door brand.

tekst GEERT JAN DARWINKEL fotografie REYER BOXEM

DE GOORSESTRAAT, HENGEVELDE. Vincent Nollen, derde generatie bakker en eigenaar, laat zien hoe er op de plek waar een jaar eerder brand woedde alweer volop wordt gebouwd. De historische winkel, het pand waar opa Theo Nollen dik honderd jaar geleden begon met zijn bakkerij annex kruidenierswinkel, bleef gelukkig gespaard. ‘Hier zijn m’n broers, zussen en ik geboren’, vertelt Vincent Nollen, terwijl hij richting het plafond wijst. Hij zegt het niet met zoveel woorden, maar er is hem duidelijk veel aan gelegen dat de winkel waar het ooit allemaal begon weer in de oude glorie wordt hersteld. Het was Nollen zelf die de brand in de vroege ochtend van 15 januari 2022 ontdekte. Op zaterdagen brengt hij namelijk zelf het brood nog rond. Bij het openen van de deur sloegen de vlammen hem al tegemoet. ‘We komen zo snel mogelijk weer terug’, beloofde hij, toen niet minder dan vijftig brandweerlieden de brand in de loop van die zaterdag eindelijk meester werden. Hij hield woord. Amper vier dagen later werd er al een tijdelijke winkel geopend. En later dit jaar zal de Hengeveldse vestiging haar deuren weer kunnen openen. ‘Hier komt dan ook weer de chocolaterie’, zegt Nollen. Hij kan niet wachten tot het zo ver is.

Hofleverancier
Zo’n vijfhonderd meter verderop, aan Het Wegdam op het bedrijventerrein in Hengevelde, is de centrale bakkerij gevestigd. Het pand staat er sinds 2012 en werd in 2018 nog eens fors uitgebreid. Het nagelnieuwe kantoorgedeelte aan de voorkant is nóg weer jonger en dateert uit 2022. ‘Hofleverancier’, meldt het plakkaat in de hal. Cadeau van z’n werknemers, die het predicaat bij de koning hadden aangevraagd. De geur van versgebakken brood en banket trakteert de neus van de bezoeker bij binnenkomst. Vincent Nollen moet bekennen dat hij het al niet eens meer ruikt. ‘Alleen als ik terugkom van vakantie’, zegt hij. Onder het genot van vers gebakken kaneelcake – ‘een redelijk nieuw product. Ligt in Albert Heijn-winkels in het hele land’ – verhaalt Nollen over de geschiedenis van het bedrijf. Over hoe opa Theo, die commies was bij de grenswacht, in 1921 met oma Johanna in Hengevelde een bak[1]kerswinkel overnam. Dat hij daar maar relatief kort van heeft kunnen genieten, omdat hij al vrij snel ziek werd en op 55-jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van Parkinson. ‘Mijn vader, Theo junior, werd toen vlak na de oorlog op vijftien[1]jarige leeftijd voor de leeuwen gegooid’, vertelt Nollen. ‘Hij zat nog op school, maar had geen keus. Behalve bakker was mijn vader ook handelsman. Toch is hij eigenlijk altijd kleinschalig gebleven.’

‘Ik ben nog steeds meer een man van de werkvloer dan van kantoor’

Twentse bruiloften
Theo Nollen junior en zijn vrouw Mieny kregen drie zoons en drie dochters. Vincent was de op één na jongste. ‘Maar ik voelde er niks voor om de bakkerij over te nemen, omdat bij ons thuis altijd alles letterlijk om de bakkerij draaide. Dat ging van vier uur ’s ochtends tot elf uur ’s avonds. Het hele leven werd gedomineerd door de bakkerij. Had ik geen zin in.’ Tot zijn vader op 58-jarige leeftijd aangaf ermee te willen stoppen, omdat er toch geen opvolging was. ‘De rest had allemaal al goede banen. Ik zat op de heao in Arnhem, maar was daar niet echt gelukkig. Toen ging het bij mij toch kriebelen…’ Dat was begin jaren tachtig. De groei van Bakkerij Nollen ontstond pas dik een decennium later. Met dank aan de vele Twentse bruiloften. ‘Er zaten hier in de buurt nogal wat trouwlocaties. En vergis je niet, hè: op zo’n trouwfeest kwamen gemakkelijk drie-, vierhonderd man. Dat betekende dus honderden broodjes en gebakjes per bruiloft. Soms hadden we wel zeven, acht bruiloften op een dag. Dat ging van Hengevelde, Goor, Diepenheim en Beckum tot Bentelo. Daar waren locaties bij die twee bruiloften tegelijkertijd konden houden. En aan de meeste daarvan leverden wij.’

Het was het startsein voor de uitbreiding van het bedrijf, met een tweede filiaal in Goor, in 2001. Vanaf 2009 ging het snel, met vestigingen in Hengelo, Enter, Borculo, Enschede en Nijverdal. Intussen bestaat Bakkerij Nollen uit achttien filialen. Of Vincent Nollen zich nou bakker voelt of ondernemer? ‘Beide’, zegt hij, ‘absoluut beide. Natuurlijk ben ik voor een groot deel manager geworden, maar ik sta ’s morgens nog vaak een paar uur in de bakkerij. Wordt wel minder, maar roggebrood en krentenwegge was en is wel een beetje mijn dingetje. En ik ben natuurlijk nog steeds meer een man van de werkvloer dan van kantoor. Maar ondernemen is ook leuk, hoor. Weten wat er speelt in de markt, kijken waar er kansen liggen.

Gloeiende ovens
Duurzaamheid staat bij Bakkerij Nollen hoog in het vaandel. ‘Waar het kan’, zegt de pragmatische baas. ‘Het moet bedrijfseconomisch wel uit kunnen. Ik bedoel: ik zou graag willen dat onze hele vloot uit elektrische auto’s zou bestaan. Alleen hebben wij de pech dat het soort auto’s dat wij gebruiken net niet voldoende actieradius heeft. Maar goed, we hebben net een serie besteld.’ Ook werd er bij de uitbreiding van de centrale bakkerij gekozen voor een duurzame koelinstallatie. De meerderheid van de toegepaste materialen is demontabel en kan worden hergebruikt. Het gebouw is voorzien van hoogwaardige isolatiepanelen en een duurzaam luchtbehandelingssysteem. Vincent Nollen gaat voor naar het dak van het gebouw. Dat ligt bezaaid met panelen. ‘Het zijn er duizend’, legt hij uit. ‘Die leveren 360.000 kilowatt per jaar op. Daar kan een derde van de bakkerij op draaien.’ Tijdens een rondgang door het bedrijf wordt duidelijk dat een bakkerij nogal wat energie verbruikt, dankzij de vele permanent gloeiende ovens en de immense koelcellen waarin het gebak en banket worden bewaard. Ja, een bakkerij slurpt nu eenmaal energie, weet Nollen. ‘De naam bakker zegt het al. Alles wat wij maken, wordt gebakken. En willen we wat bewaren, dan moeten we het invriezen.’ Afgelopen jaar was best pittig, bekent hij. ‘ Maar niet zo zwaar als het was voor al die kleine bakkertjes. Die bakken misschien tweehonderd broden per dag en moeten daarvoor die hele oven opstoken. Die worden relatief gezien nog veel zwaarder getroffen. Onze ovens worden veel intensiever gebruikt.’

Hogere prijzen
Toch kwam ook Bakkerij Nollen niet onder prijsverhogingen uit. ‘Weet je waar wij heel veel last van hadden? Brood werd steeds in één adem genoemd met energie als een van de producten die duurder waren geworden. Dat schrikte toch af. Je zou denken: mensen eten altijd wel brood, maar ze gingen kennelijk toch op zoek naar een goedkoper alternatief. Daarbij werden ook onze grondstoffen duurder. Zo moest wij afgelopen maart het dubbele gaan betalen voor meel en bloem. Nog een geluk dat de tarweprijs weer een beetje is gedaald.’ À propos tarwe. Het merendeel van de tarwe dat in het brood van bakkerij Nollen wordt gebruikt, komt al van relatief dichtbij: uit het oosten van Duitsland. Nóg dichter bij huis is Nedertarwe, dat voornamelijk wordt geteeld in Zeeland, een optie. ‘Je grondstoffen van dichtbij halen, dat leeft momenteel, en wij zijn daar ook zeker voorstander van. Maar heel eerlijk: de tarwe gaat naar onze meelleverancier Koopmans en die zit in Leeuwarden. Dus of die tarwe nou met de boot vanuit Zeeland naar Leeuwarden moet komen, of met de boot uit de voormalige DDR, maakt ook niet zoveel uit.’

Ivoorkust
Overigens is Nollens chocolaterie tijdelijk gehuisvest aan Het Wegdam. Zodra de vestiging aan de Goorsestraat klaar is, wordt daar weer chocola gemaakt. En geen gewone chocola, zo maakt bakkerij Nollen op haar website kenbaar. Nee, Callebaut-chocola, gemaakt van fairtrade cacaobonen! Nollen: ‘Al is dat een wat te algemene term, fairtrade. Dit gaat veel verder. Wij zijn in 2019 op studiereis naar Ivoorkust geweest: daar gebeurt meer dan alleen fairtrade – een eerlijke prijs voor de boeren. Daar zijn coöperaties en een compleet scholenprogramma opgezet.’ Soms, denkt Vincent Nollen, als hij zijn achttien filialen beziet: het is mooi geweest, waarom nog groter groeien? ‘Maar ik blijf ondernemer’, zegt hij met een glimlach. ‘Het bloed kruipt toch waar het niet gaan kan, dus zeg nooit nooit.’ <