Monnikenwerk was het, het boek dat Marinus Geelen (70) schreef. De Hengeveldenaar van de Gorsveldweg begon in 2009 met een onderzoek naar zijn familie en dat was een pittig karwei, zeker ook omdat Marinus zeer grondig te werk ging. Eigenlijk is zijn moeder Dina ook een beetje ‘schuldig’ aan de gigantische klus. ‘Ze zei altijd dat de familie Geelen afkomstig was uit Limburg’, vertelt hij. Dat had gekund, want in Limburg wonen ook Geelens. Marinus ontdekte echter dat zijn moeder ongelijk had, maar helaas heeft ze de uitkomsten van zijn speurwerk niet meer meegekregen, want ze is op 26 maart 2006 overleden.
De familie Geelen heeft in de zeventiende en achttiende eeuw nabij Bentelo gewoond en daarna in andere dorpen en buurtschappen. Marinus ging de gangen na van veertien generaties en legde de weerslag van zijn onderzoek vast in een boekwerk van liefst 272 pagina’s. Beschrijvingen, staatjes, overzichten en foto’s. 

 

MARINUS GEELEN: ‘IK HEB ALLES ZIEN OVERGAAN VAN ARMOEDE IN WELVAART’

 

In het boek beschrijft Marinus Geelen de geschiedenis van zijn familie in Twente van vóór het jaar 1600 tot heden. Hun woonsteden en leefgebieden waren en zijn chronologisch gezien:
Delden vóór en rond 1600
den Beckinckkamp Hengevelde 1720-1750
erve Hachmeule Bentelo 1629-1790
Waninkhoek Bentelo 1743-1760
Kwartierdorp Bentelo 1760-1854
het Maatkamp Bornerbroek 1781-1954
Enterbroek 1798-1872
Zenderen-Hertme 1872-1888
Azelo 1880 tot heden
Albergen 1936-2016
en Hengevelde 1973 tot heden.
Het gaat over 14 generaties Geelen vanaf ±1575 tot 2016.
Marinus: ‘Je kunt hierbij niet voorbijgaan aan de vaderlandse geschiedenis, ziekten onder de bevolking, de dieren en de planten, en rampen en gebeurtenissen in Twente. Oorlogen, ziekten en natuurrampen hebben ook hun weerslag gehad op het sociale en economische leven van de familie Geelen in Twente. Daarom begin ik het boek dan ook met een tijdlijn van Nederland vanaf 1500 tot 2015. Daarin beschrijf ik ziekten onder mens, dier en plant tussen 1600 en 2015 en rampen en gebeurtenissen in Twente vanaf 1500.’

CONTEXT
Het is een interessant boek geworden. Marinus gaf mij een exemplaar en vertelde gepassioneerd over zijn familie die in de afgelopen eeuwen is uitgezworven over de regio. Hij plaatste de wederwaardigheden van de Geelens steeds in de context van de tijd waarin ze zich afspeelden, waardoor het historisch perspectief steeds zichtbaar en gewaarborgd is. Hij deed onder andere stamboomonderzoek, beschreef de zoektocht naar de voorvaderen, de afkomst van de familienaam Geelen of Gelen, de vroegere kerkgeschiedenis van Hengevelde en omgeving, het Twentse platteland vóór 1800, de historie van de buurschappen Bentelo, Wiene, Hengevelde en Stad Delden, de eenvoudige bewoning van Geelen Jan op erve Hachmeule bij de Havesaethe Hachmeule nabij Bentelo tussen 1629 en 1790 en besteedde uitgebreid aandacht aan de bewoners en eigenaren van het erve Hachmeule vanaf 1335 tot nu.

Marinus zit te werken bij de ooit zo historische eik die een centrale plek innam op Erve Hachmeule nabij Bentelo.

Marinus: ‘Ik schets de inrichting van het boerenerve, geef een tijdlijn van de families Geelen en de eigenaren gedurende de Havesaethe-periode 1600-1800 en de periode erna tot 1900 en van de watermolen “de Hachmeule” 1335-1866 en de windmolen “de Hagmolen” 1864-1916.’

ALBERGEN
Marinus Geelen is op 1 mei 1946 geboren in Albergen op Erve Geelen aan de Looleeweg. Hij was het achtste kind in een boerengezin van elf kinderen. Zijn vader Gerhard, die in 1894 in Azelo is geboren, trouwde in 1936 op 41-jarige leeftijd met de ruim zestien jaar jongere Dina Platenkamp uit Bornerbroek. ‘Mijn vader was boerenknecht op Hoeve-De Haar aan de Grote Looweg in Azelo. Mijn moeder fietste daar regelmatig langs, omdat ze bij boer Wes tegenover Kasteel Twickel huishoudelijk werk deed. Ze kregen oog voor elkaar en zo is het gekomen’, vertelt Marinus. ‘Mijn vader was toen ongeveer 35 jaar, moeder was 18.’

Erve Oude Geerdink, gelegen tussen Zenderen en Albergen 

Zes jaar later huurde Marinus’ vader het erve Oude Geerdink aan de Broekzijdeweg (later omgedoopt tot Looleeweg) tussen Albergen en Zenderen; acht hectare cultuurgrond voor één gulden per dag. Hij trouwt met Dina op 31 januari 1936 op het gemeentehuis van Ambt Delden. Een week later is de kerkelijke inzegening in de kerk van Bornerbroek. Toen Marinus vier jaar was, overleed zijn vader aan een heftige maagbloeding. Het is 29 november 1950. Gerhard werd slechts 56 jaar. Zijn jongste en elfde kind, Wim genaamd, was toen nog maar drie maand. Dina staat er alleen voor met acht zonen en drie dochters in de leeftijd van 13 jaar tot 3 maanden.

Gerhard Geelen, de vader van Marinus, is hier ongeveer 31 jaar. Hij had een passie voor motoren en poseert hier op een Gilera VT317 uit 1909. Daarna kocht hij een Harley DavidsonM16C uit 1916.

GASTVRIJHEID
In 1952 hertrouwt Dina met haar buurman Henni Elferink. Marinus: ‘Samen hebben ze de kinderen grootgebracht. De toekomst van het grote gezin ziet er best goed uit. We konden allemaal de vervolgopleiding kiezen die we wilden, maar moesten in de vrije tijd en vakanties ook een handje helpen op de boerderij die in 1966 hun eigendom werd met één hectare grond.’
In 1967 werd het boerenhuis door brand verwoest, waarna er meteen nieuwgebouwd werd. ‘Ongemerkt zijn deze jaren toch nog snel voorbijgegaan’, zegt Marinus. ‘Het waren jaren van hard werken en zuinig leven. 

Mijn moeder en tweede vader waren met alle elf kinderen even gek. Ze konden altijd op hen rekenen. Als de klein- en achterkleinkinderen kwamen, was hun belangstelling voor hen groot en dat zal niemand ooit vergeten. Hun gastvrijheid was grote klasse. Ze hielden van mensen.’

Henni Elferink, de stiefvader van elf kinderen, is op 5 april 1999 overleden. Hij was 73 jaar.

Dina (foto hiernaast uit 2005) heeft ook haar tweede echtgenoot overleefd. Ze was oma van 33 kleinkinderen en 21 achterkleinkinderen. Op zondag 26 maart 2006 is ze thuis in Albergen gestorven. Ze is 94 jaar geworden. De zorg voor de elf kinderen was niet altijd gemakkelijk voor haar, zo staat op haar bidprentje, echter door haar daadkracht, sterke geloof en opgeruimde karakter kwam ze altijd weer tot een goede oplossing.

BABYBOOMER
Marinus is als achtste kind van Gerhard en Dina van net na de oorlog. Hij beschrijft in zijn boek dat hij behoort tot de zogenaamde babyboomers, de kinderen die kort na de oorlog in groten getale werden geboren. ‘Ik heb zelf de oorlog dus niet meegemaakt, maar heb wel de gevolgen ervan ondervonden’, zegt Marinus. Ik heb alles zien overgaan van armoede in welvaart. In mijn kindertijd moest ik mijn kleren en klompjes meestal delen met mijn broertjes. Toch was de armoede van toen anders dan de hedendaagse. Er waren destijds geen voedselbanken. In die tijd waren we als kinderen best rijk. We hadden alles. Vergeleken met nu was het eigenlijk niet veel, maar we wisten niet beter.’

Het gezin Geelen uit Albergen op een foto in 1951. Uiterst rechts Marinus die dan 5 jaar is. Herman (midden boven) is met zijn 14 jaar de oudste, onder hem staat Wim, de jongste die één jaar is. 

SEMINARIE
Marinus wilde na de lagere school pater worden en toog naar het nabij gelegen Klein Seminarie Sint Alberti in Zenderen. Na vijf jaar stopte hij op dit internaat en maakte het gymnasium β af op De Grundel in Hengelo. Daarna, in 1966, ging hij werken als chemisch analist bij de Koninklijke Nederlandse Zoutindustrie, de KNZ in Hengelo dat in 1994 overging in AkzoNobel.

In juni 1973 trouwde Marinus met de bijna twee jaar jongere Jozefien Blanckenborg uit Markvelde, die als onderwijzeres op de lagere school in de Hoeve werkte. Ze woonden de eerste zes jaar van hun huwelijk aan de Bekkampstraat in Hengevelde. Daar zijn hun twee zonen Arthur (in september ‘78) en Jurgen (in november ’79) geboren. Na de geboorte van Arthur bleef Jozefien thuis. In 1979 kochten zij en Marinus de woning aan de Gorsveldweg 3, Erve Dekkersjans genaamd. Ze verbouwden het woonhuis en verhuisden per 1 januari ’80 naar deze fraaie plek in het buitengebied van het dorp. 

Een vrij recente foto van het gezin van Marinus en Jozefien met boven Arthur en onder Jurgen. Links Arthurs vrouw Anouk.>> 

PENSIOEN
Na veertig jaar gewerkt te hebben bij KNZ/AkzoNobel – Marinus was ten laatste researchmedewerker chemische technologie - ging hij in 2006 met vervroegd pensioen.
Eerst bouwde hij met zijn zoon Arthur een nieuw huis aan de Gorsveldweg. Daar wonen hij en Jozefien in het linkerdeel en Arthur en zijn vrouw Anouk aan de andere kant. Zij hebben twee kinderen Evi en Nick. Arthur werkt als chef werkplaats bij Wim Overbeek Landbouwshovels in Goor. Zoon Jurgen woont in Hengevelde. Hij werkt bij
Maxys Software in Nijverdal. Hij en Arthur zijn beide HTS’ers.

Marinus: ‘Toen het huis klaar was, ben ik me vanaf 2010 gaan verdiepen in de genealogie van de familie Geelen. In 2014 begon ik te schrijven en in 2016 was het boekwerk compleet.’

Marinus eindigt het boek op pagina 271 met een foto van Evi en Nick. ‘Dit is het happy end van mijn boek: Vier eeuwen familie Geelen in Twente 1615-2015. Vooruitziende blik, de toekomst tegemoet.’

NB
Marinus geeft het boek ‘Vier eeuwen Familie Geelen in Twente’ in eigen beheer uit.
Het is telefonisch bij hem te bestellen (0547-333503) of per e-mail: mawgeelen@gmail.com. Het kost € 29.75

Tot slot nog een prachtige foto uit 1924, genomen op Hoeve-De Haar aan de Grote Looweg te Azelo. Rechts de 30-jarige Gerhard Geelen, bijgenaamd Boskott'n Gerhard, de latere vader van Marinus. Links Gerard Nijhuis (20), bijgenaamd Oss'n Gerrad. Beide boerenknechten zijn kunstmest aan het zaaien. Ze dragen de bekende petten uit die tijd, een boerenkiel en legerschoenen, relikwieën uit hun militaire diensttijd.