Voor altijd Wegdammer?
Honderden Wegdammers hebben in de loop der jaren de vertrouwde grond in Hengevelde en omstreken verlaten. Ze vestigden zich elders in het land of emigreerden naar een ander land. WegdamNieuws zoekt ze op. Wat doen ze, waar wonen ze, zijn ze vervreemd van het dorp of zijn ze in hoofd en/of hart nog steeds Wegdammer? Elke twee weken een aflevering van deze rubriek.
(door Gijs Eijsink)
Aflevering 5: Johan Wegdam (76)
Voor de verkering naar Panningen
Zijn werkzame leven speelde zich af in Hengevelde op het familiebedrijf Twenteland Eieren aan de Kerkstraat. Hij woonde er ook. Toen hij 65 jaar was en stopte, liet Johan Wegdam het dorp achter zich om een kleine 150 kilometer zuidelijker in Panningen verder te gaan met zijn leven. Daar had hij verkering met Annie gekregen. De relatie was echter niet duurzaam, maar vervolgens kwam hij in contact met een andere Annie en met haar woont hij tot volle tevredenheid samen in datzelfde Panningen. Het dorp van bijna 8000 inwoners ligt in Limburg, ten zuidwesten van Venlo.
ACHT KINDEREN
Eerst nog even terug naar Hengevelde. Johan was de derde in het gezin van acht kinderen van Heggel Gerhard en zijn vrouw Rica die afkomstig was uit Bentelo. Ze was van de Kiefte oftewel Nijland. Hun oudste kind Truusje overleed na een paar maanden. Tonnie (1944) was de volgende. Hij woont in Lochem en maakte onlangs met een vriend een voetreis naar Rome. Truus (1947) woont in Leidschendam. Daarna volgde Johan zelf (’46), dan Frans (’49) die in Wiene woont en Ans (’51) in Hengevelde, die getrouwd is met Ben Eshuis. Ria (van ’54) verongelukte op 25-jarige leeftijd dodelijk in Enschede en de jongste was Theo (’56). Hij woont in Hengevelde op het oorspronkelijke erf bij het bekende bedrijf Twenteland Eieren.
Hoe was het om op te groeien op jullie boerderij aan de Kerkstraat?
Johan: ‘Dat was gemakkelijk. We speelden als kleine kinderen in alle vrijheid, hoewel we zaterdags moesten helpen in de kippenhokken. Daar kregen we dan wat geld voor, wat we vervolgens naar de bank moesten brengen. Zo leerden we op jonge leeftijd al sparen. Het was vrijheid in gebondenheid bij ons. Met zachte hand werden we een bepaalde richting ingeduwd. Mijn zus Truus en ik gingen naar De Grundel. Zij deed gymnasium en ik HBS, maar ik heb het niet afgemaakt. Ik ben in het bedrijf gegaan, heb de pluimveevakschool en middelbare landbouwschool gevolgd. Het bedrijf groeide, Tonnie ging eruit en begon tussen Diepenheim en Lochem en Frans begon een eigen opfokbedrijf in Wiene. Theo kwam er wel bij in.’
Je stopte toen je 65 was?
‘We hadden toen meer dan 75.000 leghennen. Theo en ik leidden het bedrijf dat steeds groter was geworden. We werkten zelf gewoon mee. De wetgeving was wisselvallig en daarnaast steeds ingewikkelder geworden. Dat was niet gemakkelijk. Intussen kwamen de drie kinderen van Theo ook in het bedrijf. Ze hebben nu zo’n 125.000 leghennen. Ik ben eruit gegaan en wilde er ook niet meer wonen. Dat moet je dan niet willen. Omdat ik verkering had gekregen in Limburg, ben ik naar Panningen verhuisd. Daar woon ik nu alweer 11 jaar.
Je was in Hengevelde ook actief buiten je werk toch?
‘Ja, ik ben tot mijn 55ste scheidsrechter geweest bij WVV en heb jarenlang gebiljart bij De Gebrande Waateren. In de jaren tachtig was een jaar of acht voorzitter van het CDA Ambt-Delden.’
Kijk je met een goed gevoel terug op al die jaren in je geboorteplaats?
‘Ja. Ik heb er altijd met plezier gewerkt en geleefd. Alleen de laatste tien jaren waren af en toe vervelend door al die regelgeving. Weet je wel dat mijn opa het perceel aan de Kerkstraat in 1922 gekocht heeft van het Weldam? Dat is nu precies honderd jaar geleden.’
Kom je nog wel eens in Hengevelde?
‘Af en toe. Vooral in het voorjaar en bij verjaardagen. De laatste tijd zijn we er minder vaak geweest. Mijn vriendin is geopereerd aan haar rug en ikzelf ben aan het herstellen van een recente heupoperatie.’
Hoe is het leven in Panningen?
‘Het is goed te vergelijken met Hengevelde. Zoals het gaat in een dorp. Er is hier veel import gekomen met mensen die in de mijnen gewerkt hebben. Tukkers en Limburgers hebben hetzelfde karakter. Ze kijken graag de kat uit de boom. De bijnaam van Panningen is Kepèl. Zo heet ook de seniorenvereniging met 600 leden. Ik ben er bestuurslid van, tweede secretaris. Ik ben ouderenadviseur en beheerder van het clublokaal. We organiseren veel. Tijdje geleden kwam Wilma ten Dam-Ten Thije hier binnenlopen om zich aan te melden voor een bridgecursus. Ze woont hier vlakbij in Meijel. Ik hoorde al meteen aan haar stem dat zij er eentje van de Krog was.’
En verder?
‘Mijn vriendin Annie doet de huishouding en verzorgt me nu. Soms is ze bij de drie kleinkinderen, waarvan de jongste ook alweer 17 jaar is. Soms past ze op bij een paar mensen met kinderen. We hebben twee hondjes die ik normaliter altijd uitlaat, vier keer per dag, maar nu doet Annie dat.’
Ben je nog altijd Wegdammer?
‘Ja. Kijk maar naar mijn naam en dat blijft zo. Maar ik ben hier ook al aardig ingeburgerd.’
