Henny Tuinte, oprichter van een megabedrijf, blikt tevreden terug

Je vraagt je af hoe het gekund heeft. En dat de buren het goed vonden. Maar het gebeurde wel. Hendrik en Rika Tuinte woonden met hun jonge gezin nog maar kort in de twee-onder-een-kap-woning aan de Diepenheimsestraat of ze bouwden een schuurtje achter in de tuin. Dat was in de beginjaren zestig. Bakker Spekreijse was de buurman aan de ene kant (thans Coöp) en de familie Nijland woonde onder dezelfde kap aan de andere kant. Hendrik en Rika mestten in die schuur het varken vet dat ze van Rika’s vader gekregen hadden. ”We noemden hem Knorreman”, vertelt Henny Tuinte (79). “Het beest kreeg ook nog een paar opvolgers, maar op enig moment werden de Knorremannen vervangen door een draaibank, lasapparaat, freesbank en andere apparaten en dat leidde gaandeweg tot een eigen bedrijf.” Zo begon het in de jaren zestig. Anno 2022 is Tuinte een miljoenenbedrijf, bestaande uit drie werkmaatschappijen.
Van het begin was Henny erbij, hoewel hij de laatste jaren wat afstand genomen heeft.
Een interview.

‘Knorreman’ moest plaatsmaken voor draai- en freesbanken

Niet alleen de werkplaats achter in de tuin van het huis aan de Diepenheimsestraat is een belangrijke plek bij de oprichting van het bedrijf. Ook de huiskamer speelde een belangrijke rol, zo vertelt Henny. “Elke zondag na de vroegmis en na de hoogmis zat de kamer vol. Dat was altijd gezellig. We hebben daar veel gebrainstormd toen mijn vader met het idee kwam voor zichzelf te beginnen. We zeiden wel eens tegen hem: “Je hebt het er al zo lang over, er komt niks van zo.’

Henny’s vader Hendrik had het vak geleerd bij Flip Tijdink in Goor, werkte bij de firma Wormgoor in Markvelde, die niet alleen duizenden eieren uitbroedde in speciale machines, maar die zelf ook broedmachines fabriceerde. Dat Henny ook een technisch vak zou kiezen, lag voor de hand. ‘Mijn vader speelde daar een belangrijke rol in. Hij praatte me die kant op door mij te adviseren naar de Storkschool te gaan. Ik wilde eigenlijk fietsenmaker worden. Dat kwam vooral door de rijwielzaak van buurman Ten Elzen.”
Het werd dus de Storkschool in Hengelo, officieel Wilhelminaschool geheten. ‘Dat ging best goed’, zegt Henny. ‘Daar heb ik het vak geleerd. Mijn broers Theo en Louis ook.’

KAFMOLENBAK
Henny is geboren op 30 mei 1943 op de boerderij Groot Breteler aan de Bretelerstraat. Op die dag midden in de Tweede Wereldoorlog kregen Hendrik Tuinte en zijn vrouw Rika hun eerste kind. Daar waren zij erbij in getrouwd, zoals dat vroeger vaak gebeurde op het platteland. De boerderij was bij de geboorte van hun eerste kind goed bevolkt. Henny noemt ze. Overgrootmoeder (opoe) Trui, opa Hendrik en oma Trui die beiden Smit als achternaam hadden, want opa was afkomstig van de andere kant van het dorp, van Smit de Roosnieder. Dan woonden er nog een zus en twee broers van zijn moeder Rika: Mina, Johan en Toon.

‘Ik heb de oorlogstijd natuurlijk niet bewust meegemaakt, maar mijn ouders hebben vaak verteld dat ze bij het bombardement van Hengevelde in juli ’43 stukken glas uit mijn wieg gehaald hebben. Ik heb destijds meer in de kafmolenbak gelegen dan in mijn wieg. Die bak stond in een schuilkelder die ze hadden gemaakt tussen de boerderij en Wewer waar tante Anne woonde, een zus van mijn moeder. Aan de overkant stond een kapschuur waarin een schuilplaats gemaakt was voor evacués. Wim Van Haren was daarbij, een Rotterdammer die later nog vaak naar Hengevelde kwam met zijn brommertje.’

OPA HENDRIK
Henny heeft veel prettige herinneringen aan zijn jeugd bij Bretel aan de Bretelerstraat. Na hem werden er ook zijn broer Theo, zus Truus en broers Louis en Tonnie geboren. Het leven was er in zekere zin elke dag hetzelfde, steeds in een vast ritme dat in het teken stond van de werkzaamheden die op een gemengd bedrijf plaatsvinden met aan het eind van de dag een bord karnemelkpap en daarna de rozenkrans die gebeden werd met iedereen op de knieën voor een stoel.
‘Voor ons als kinderen was het dolle pret daar, in de voormalige schuilkelder speelden we verstoppertje. Het was vrijheid, blijheid. Klimmen in de bomen, voetballen. We aten in de voorkamer. In de winter stond het vee op stal. Er was altijd volk over de vloer. Ik kan niet anders zeggen dan dat het een gezellige tijd was. Opa Hendrik Breteler was een prachtige man. Hij had streken. Als hij later, toen we aan de Diepenheimsestraat woonden, langs kwam, had hij een Knorremenneke bij zich. Dat was een dikke zak met snoep, die in zijn jaszak zat. Dan waren de kinderen van Brinkman en Spekreijse meestal ook in de buurt. Die wisten ook wat opa bij zich had.’

KALVERSTRAAT
Opa Breteler was ook de man die de naam Kalverstraat bedacht voor het eerste stuk van de Diepenheimsestraat vanaf bakker Spekreijse, waar de gemeente nieuwe huizen had gebouwd. De Tuintes woonden in de eerste. Al die jonge gezinnen hadden kinderen. Hennys jongste zussen Annie (later Ans genaamd) en Rikie werden daar geboren. Aan weerskanten woonden daar gezinnen met kinderen, vandaar de naam Kalverstraat.
De eerste woningen aan de Diepenheimsestraat annex Kalverstraat waren klaar in 1959. De uitbouw van Hengevelde is daar begonnen. ‘Wij hadden nummer G5’, vertelt Henny. ‘Mijn ouders wilden toch liever op zichzelf wonen, daarom hadden ze zich laten inschrijven. Overigens hadden ze ook grond gekocht op de plek naast de voormalige winkel van Ter Doest. Dat was zo’n 2000 m². Wij moesten er vaak heen om er onkruid te weg te halen.’

JO
Na de lagere school en de Storkschool werkte Henny ook korte tijd bij Wormgoor en deed daar nog wat ervaring op in de elektrotechniek. In januari 1963 ging hij in militaire dienst. Hij begon in Ossendrecht en lag later lange tijd in Wezep bij de Luchtafweer artillerie.
Hij leerde Jo Semmekrot kennen, dochter van de ook in Hengevelde en omstreken bekende kolnboer Hendrik van het Zeldam.  Hij vertelt uitgebreid hoe de fusie tussen hem en Jo tot stand is gekomen. Lang verhaal kort, Henny en Jo’s broer Theo waren beiden lid van de Hengeveldse accordeonvereniging Con Brio. Er was een feestavond gepland, de leden mochten een introducé meenemen, Theo prees zijn zusje aan en jawel, Jo – drie weken jonger dan Henny – ging mee naar het feest. Korte tijd later zagen ze elkaar weer op het School- en Volksfeest. ‘We dansten met elkaar en zo vlogen de vonken heen en weer’, vertelt Henny. Jo was in een gezin met negen kinderen precies de middelste. Ze werkte op de kinderafdeling van het sanatorium in Hellendoorn. Op 28 december 1968 trouwden ze. Bruiloft bij Assink. Het sneeuwde de hele dag. ‘Op de receptie kwam maar veertig man.’

KINDEREN
Het paar kreeg drie kinderen. Belinda (52) is de oudste. Ze heeft met haar Engelse man Mark (die hier Bert genoemd wordt) achttien jaar in Engeland gewoond, maar is sinds 2004 inwoner van Hengevelde. Samen met Mark heeft ze één dochter, Robyn genaamd. Vooral Mark en Robyn moesten wel even wennen aan de overgang, maar ze hebben beiden inmiddels hun draai hier wel gevonden.
Belinda heeft een vertaalbureau: Jentek Language Management.
Martijn (51) is de CEO van de Tuinte Groep. Zijn vrouw Inge komt uit Haaksbergen. Ze hebben drie kinderen, Daan, Roos en Noortje. Het gezin woont aan de Diepenheimsestraat.

Ook zoon Edwin (48) woont in Hengevelde. Hij heeft eveneens een leidinggevende functie in het familiebedrijf. Hij runt het bedrijfsbureau en het onroerend goed. Edwin is getrouwd met Claudia uit het Duitse Graes. Ze hebben twee kinderen, Lieke en Siebe. Het gezin van Edwin woont aan Het Markslag.
Henny vermeldt nog dat zijn drie kinderen aandelen hebben in het bedrijf.

WERKPLAATS
De bakermat van de Tuinte Groep ligt dus in de Diepenheimsestraat, in de werkplaats achter het huis. ‘Dat we daar onze gang konden gaan, hebben we mede te danken aan de buren. Henny is nog steeds dankbaar voor hun begrip voor de expansiedrift van de Tuintes. ‘Die vonden het goed en dat is veel waard. Alles ging in overleg. De verstandhouding was fantastisch. Mede daardoor hebben we daar een mooie tijd gehad.’
Henny en zijn broers Theo en Louis werkten daar. ‘Maar op zaterdag was het druk bij ons. Johan ter Doest was er meestal ook net als overbuurman Frans Brinkman. We pakten van alles aan.’ Hij herinnert zich de eerste opdracht van Vredestein. ‘We gingen er met een geleende auto heen en haalden het werk op. Zo ging het verder. We haalden allerlei klussen binnen. We hebben zelfs bakkerijmachines gemaakt. We kochten natuurlijk zelf een auto. Dat was een Volkswagen. Hij kostte 250 gulden en was aan alle kanten kapot. Maar we hebben er veel plezier aan gehad. Ik nam hem ook wel mee naar Jo op het Zeldam.’
Pionieren, dat was het, zoals dat altijd gaat als je een bedrijf begint vanuit het niets. Henny: ‘Ik kreeg de eerste drie jaar alleen zakgeld. Theo en Louis stonden op de loonlijst. Maar dat ging allemaal in goed overleg.’

STORK
Al die werkzaamheden van het bedrijf in opbouw gebeurden dus in de schuur achter het woonhuis van de Tuintes. Ze kregen veel werk van Stork en gestaag groeide het jonge bedrijf. Henny’s vader Hendrik stopte bij Wormgoor. Bennie Jannink uit Bornerbroek kwam erbij, die uit een gezin kwam met tien kinderen, waarin hij de enige jongen was. Hij was getrouwd met mijn nicht Stienie Wewer. Eigenlijk mocht hij niet bij Tuinte werken, want hij kwam van Stork. ‘Die overstap was ongeoorloofd’, zegt Henny, ‘het was tegen de regels van Stork. Wij werkten voor hen. Het was een grote klant van ons. De afspraak was dat we geen werknemers bij Stork zouden weghalen. Daarom heeft hij drie maanden op de loonlijst gestaan van loonbedrijf Bernard Eijsink Bekkedam in Markvelde. Daarna mocht hij officieel voor ons gaan werken.’ Henny vermeldt erbij dat het geen gemakkelijke tijd was door o.a. de oliecrisis. De hoeveelheid werk werd stukken minder. Maar daardoor moesten de Tuintes de markt beter verkennen en zo ontstond stapsgewijs de basis voor wat er thans allemaal verwezenlijkt is.

THEO
Henny vertelt uitgebreid over de rol van zijn vorig jaar overleden broer Theo, die belangrijk was bij het grondvesten van de machinebouw. ‘Hij had HTS-niveau en was een heel goede constructeur. Theo heeft onder andere de machine ontwikkeld voor Grolsch, die de beugels op de flessen aanbrengt. Voor Auping ontwierp hij een pers die de beugels maakte voor de matrassen en zo nog veel meer voor allerlei firma’s. Theo vormde daarnaast jarenlang met mij samen de directie van het bedrijf.’
Op Rikie na hebben alle broers en zussen van Henny op de loonlijst gestaan van het bedrijf. Truus heeft in de kantine gewerkt, Ans op kantoor, Tonnie een tijdje als bouwer, Louis werkte tot zijn pensioen in het bedrijf en Theo tot 2011. Hij kreeg op 4 juni 2011 tijdens een vakantietripje naar Oostenrijk een hersenbloeding. Dat hij op deze manier noodgedwongen afscheid moest nemen, was ook voor Henny een hard gelag. Samen leidden ze lange tijd het bedrijf, Henny als algemeen directeur en Theo als de technische man die daarnaast ook personeel aannam voor Tumakon.’
Op 30 november 2021 overleed Theo. Het ligt nog vers in het geheugen van veel Hengeveldenaren en vooral van zijn naaste familie. ‘Dat was heel pijnlijk’, zegt Henny. ‘Ik mis hem enorm. Jo en ik gingen elke vrijdag naar hem toe in het Wiedenbroek. Theo heeft zich voor het bedrijf enorm ingezet. En ook voor het dorp en de parochie. Qua karakter was Theo een heel andere man als ik. Hij sloeg wel eens met de vuist op tafel, ik ben meer van de zachte hand.’

AANDELEN
Begin jaren zeventig was de situatie zo dat Henny en zijn vader Hendrik bij de oprichting ieder vijftig procent van de aandelen bezaten. Henny: ‘Toen mijn vader stopte kocht ik zijn aandelen erbij en rekende af met mijn broers en zussen. Dat ging in goede harmonie. Als we destijds de medewerking van de familie niet hadden gehad, hadden we het bedrijf nooit zo kunnen ontwikkelen, zoals het gegaan is. En dat geldt in een ander opzicht ook voor de medewerking van de buren.’ En hij voegt eraan toe: ‘Ik ben er trots op dat de hele familie nog  bij elkaar over de vloer komt. Dat kunnen ze in veel families niet zeggen.’

In die tijd vertrok de firma van de Diepenheimsestraat via een korte periode in de oude melkfabriek van Brummelhuis naar het terrein aan de Eeftinkstraat. De melkfabriek was eigendom van Arnold van Heek voor wie wij ook gewerkt hadden. Zo gaat het vaak. Zorgvuldig netwerken hoort erbij in het bedrijfsleven.

DRIE DISCIPLINES
Anno 2022 bestaat de Tuinte Groep uit drie componenten. Tumakon engineering & machinebouw, Tuinte machinefabriek en TDO technical services. Voor het onroerend goed is een aparte BV opgericht. Dochter Belinda heeft daar ook een aandeel in. Met de werkmaatschappijen houdt ze zich niet bezig.
Henny: ‘Ik vind dat het fantastisch gaat. De beide zoons doen het met hun teams heel goed. Ze leidden bedrijven met bijna honderd werknemers en daarnaast besteden ze ook nog werk uit. Het is van belang dat een ondernemer winst maakt. Dat heeft prioriteit en wat de samenleving daarvan vindt, is ondergeschikt.’
Over de toekomst van het bedrijf maakt Henny zich totaal geen zorgen. ‘Het draagvlak is goed. De drie disciplines zijn sterk. En mocht het in een ervan minder gaan, dan draaien de andere twee nog goed. Ik heb groot vertrouwen in de toekomst. De structuur van ons bedrijf is prima.’

ACTIEF IN HET DORP
Henny is in het dorp niet alleen bekend als voormalige leider van een grote onderneming, hij was ook vele jaren actief in het verenigingsleven. Bijna tien jaar voorzitter van de Zomerfeesten, twee periodes raadslid van Ambt-Delden voor het CDA en nog andere functies. Het ligt achter hem, maar hij vond het allemaal interessant werk. ‘Het was ook goed voor mijn persoonlijke ontwikkeling. Het heeft me veel vrije tijd gekost, maar dat is dan maar zo. Ik heb er nooit een hekel aan gehad, vond het leuk en heb al die functies altijd in een goede sfeer kunnen vervullen.’
Hij is nog steeds lid van het CDA en wil dat ook blijven, maar met de politiek an sich bemoeit hij zich niet meer. ‘Politiek, dat is de mens’, zegt Henny. ‘Maar praat er niet teveel over op verjaardagen of in het café. Praat erover op plaatsen waar ze naar je luisteren, zoals op partijbijeenkomsten. Het stikstofprobleem? Daar heb ik geen verstand van. Boeren moeten hun brood verdienen in het buitengebied en dat moet je niet belemmeren. Maar ik vind wel dat de boeren de nationale driekleur misbruiken door overal die vlag van ons land op de kop op te hangen. Soms draven ze te ver door.’

TOEKOMST
De plannen over de toekomst van Hengevelde ondersteunt hij. ‘Daar zijn ze goed mee bezig. Het is mede te danken aan het ondernemerschap van de bedrijven. Ga zo door, zeg ik, en betrek de jeugd er structureel bij.  Het hele jaar door, ook in bestuursfuncties. Ik ben ook een voorstander van een dorpsraad.’

Volgend jaar wordt hij 80 jaar. Hij bekijkt het leven en de activiteiten in Hengevelde inmiddels vanaf de zijlijn. ‘Ik ben gepensioneerd. Ik heb geen enkele verplichting meer. Zonder mij draait alles wel door’, zegt hij tevreden. Het gaat allemaal goed en dat geeft hem een voldaan gevoel.

Hieronder nog een een aantal foto’s uit het leven van Henny Tuinte.