Soms moeten we ze een beetje helpen

De huiszwaluw heeft het moeilijk en de soort staat dan ook als ‘gevoelig’ gesignaleerd op de rode lijst van bedreigde vogelsoorten. Een toenemend gebrek aan kwalitatief goed nestmateriaal en voldoende voedselaanbod in de vorm van insecten zijn belangrijke factoren gebleken die de huiszwaluw in zijn voortbestaan bedreigen. Gelukkig kunnen we, zoals uit onderstaand verslag van een erfbewoner uit Deldenerbroek blijkt, hem een handje helpen.

Toen ik in 2014 mijn water uit mijn rioolwaterzuivering naar het weiland ging pompen, creëerde ik onbewust een plas- drasgebied aan de rand van mijn woonerf. Diverse vogels konden dat direct waarderen en zo ook de huiszwaluwen die toen vooral bij mijn buurman broedden. Met tientallen tegelijk kwamen ze modder halen als bouwmateriaal voor hun nesten. Eén paartje bedacht toen gelukkig dat ze in plaats van bij de buurman ook een nest op ons erf konden bouwen. Sinds die tijd komen ze tot ons genoegen jaarlijks terug. Dit jaar kregen we naast vaste bewoners ook weer nieuwe bewoners die onder een nieuwe daklijst begonnen met het bouwen van een nest. Maar waar de ervaren paartjes kleine nesten bouwen die gemiddeld 1 jaar meegaan, bouwden deze een behoorlijk groot nest. Helaas met onze zandige gronden was de plakkracht onvoldoende en lag het nest een week later op de grond.

Via Stichting Hofvogels had ik een kunstnest ontvangen en deze heb ik toen gelijk onder de overkapping van de daklijst van de paardenstal opgehangen. Het nest werd niet direct geaccepteerd en ik was bang dat de invliegopening van dit kunstnest te klein zou zijn. Maar terwijl het ene paar het kunstnest als fundatie voor hun eigen natuurlijke nest gebruikte, trok een ander stel alsnog in het kunstnest met als resultaat dat in beiden stevig werd gebroed.

Zo hebben wij nu 4 paar huiszwaluwen onder twee verschillende daklijsten. Wat ons betreft komen er volgend jaar meer. Om ze te helpen zullen we volgend voorjaar dan ook nog extra kunstnesten plaatsen. De huiszwaluwen zijn ten slotte fijne en nuttige gasten, mede gezien het aantal vliegen die ze gaandeweg het broedseizoen vangen.

Uit onderzoek is gebleken dat meerdere factoren meespelen die de huiszwaluw kwetsbaar maken. Zo is nestgelegenheid in mindere mate aanwezig door andere bouwwijzen van huizen met minder overstekken en goten. Daarnaast vindt er vermindering van geschikt nestmateriaal plaats door erfverhardingen, volbouwen van steden en minder toegankelijke (erf) wateren. De sterk verminderde beschikbaarheid van vliegende insecten ten slotte draagt verder mee aan de kwetsbare situatie van de soort.

De zogenaamde rode lijsten hebben een belangrijke signaleringsfunctie. Overheden en natuurbeheerders worden verondersteld met de soorten op de lijst rekening te houden. Voor deze soorten geldt een hogere prioriteit bij het nemen van actieve beschermingsmaatregelen, bijvoorbeeld door hun leefgebieden te verbeteren. De Wet natuurbescherming vereist van provincies dat zij de nodige maatregelen nemen voor het behoud en herstel van soorten die op de Rode Lijst staan.

(bron: www.hofvogels.nl)