Nijhuisadvies.nl: Rookmelders zijn vanaf 1 juli verplicht, wat betekent dit voor je verzekering als je er geen hebt?

Rookmelders zijn vanaf 1 juli verplicht: wat betekent dit voor je verzekering als je er geen hebt? Harold Nijhuis van Nijhuisadvies.nl:

“In de basis kan een verzekeraar uitkering weigeren als een schade voorkomen had kunnen worden door een brandmelder. In de praktijk zijn er veel verzekeraars die hier een ‘gewenningsperiode’ van enkele maanden aanhouden. Dat verschilt dus per verzekeraar”.

Alles op een rij

• Vanaf 1 juli moet elke woning op elke verdieping een rookmelder hebben.
• Sla je de regels in de wind, dan loop je het risico dat de verzekeraar bij schade de hand op de knip houdt.
• Los daarvan kunnen rookmelders veel ellende voorkomen. Zeker omdat je neus je niet beschermt als je slaapt.

Vanaf 1 juli moeten alle huizen op elke verdieping een rookmelder hebben. En dat is niet voor niets.

In 2020 ontvingen verzekeraars 66.657 claims voor woningbranden, zo blijkt uit de meest recente Risicomonitor Woningbranden van het Verbond van Verzekeraars. Dat komt neer op gemiddeld 181 claims per dag. De gemiddelde schade per claim bedroeg 3.375 euro.

De meeste woningbranden zijn het gevolg van menselijk handelen, zoals roken en koken. Maar ook door kortsluiting bij elektrische apparaten gaat het vaak mis. Door apparaten stofvrij te houden, te zorgen dat de warmte weg kan, elektrische apparaten uit te zetten (en niet op stand-by) en je telefoon en laptop uit de oplader te halen als ze volledig zijn opgeladen, kun je veel ellende voorkomen.

Maar zelfs als je goed oplet, valt een woningbrand niet uit te sluiten. Vooral ’s nachts loop je gevaar, want als je slaapt ruik je een stuk minder, waardoor je niet snel wordt gealarmeerd bij rook.

Omdat je gehoor nog wél werkt als je in dromenland verkeert, is een rookmelder eigenlijk een must. Door de herrie sta je in no time uit je bed, waardoor je snel in actie kunt komen en letsel, schade en zelfs dood kunt voorkomen.

Sinds 2003 zijn rookmelders al voor nieuwbouwwoningen verplicht. Vanaf 1 juli moeten ze ook aanwezig zijn in bestaande woningen. Maar wat zijn de consequenties als je er geen hebt? Waaraan moet een goede rookmelder voldoen? En hoe onderhoud je deze?

1. Hoeveel rookmelders heb ik nodig?

Vanaf 1 juli moet op elke verdieping van een woning minimaal één rookmelder aanwezig zijn; ook als je je huis aan iemand anders verhuurt. Aangeraden wordt om deze in ruimtes te plaatsen waar de vluchtroute is.

Bij een gemiddeld eengezinshuis met drie verdiepingen komt dat neer op drie rookmelders: een in de hal beneden, een op de overloop van de eerste verdieping en een op zolder.

De brandweer adviseert om daarnaast ook elke slaapkamer te voorzien van een rookmelder. Maar dit is wettelijk niet verplicht.

2. Moet ik als huurder ook een rookmelder kopen?

Dit is een taak van de verhuurder. Maar als huurder ben je wel verantwoordelijk voor het testen en het onderhoud, zoals het vervangen van de batterij. Ook ben je verplicht om medewerking te verlenen aan de installatie ervan.

3. Aan welke eisen moet een rookmelder voldoen?

Je mag zelf bepalen welk type rookmelder je koopt, zolang deze maar voldoet aan het Europese keurmerk EN 14604. Er mogen overigens alleen rookmelders met dit keurmerk worden gekocht, dus dit zal niet voor problemen zorgen.

4. Waar kan ik ze het best ophangen?

Zoals gezegd wordt geadviseerd om zowel in de vluchtroute als de slaapkamers een rookmelder op te hangen.

Omdat rook opstijgt, moeten de melders aan het plafond worden bevestigd; minimaal vijftig centimeter vanaf de muur of een hoek.

Om te voorkomen dat het stof dat een lamp aantrekt in de rookmelder terecht komt, is het verstandig om de rookmelder minimaal 30 centimeter van een lamp op te hangen.

5. Wat zijn de gevolgen voor mijn verzekering als ik er geen heb?

Als je brandschade claimt bij je inboedel- of opstalverzekering en later blijkt dat je geen rookmelder hebt geïnstalleerd, kan dat gevolgen hebben voor de dekking. Dit moet dan wel in de polisvoorwaarden staan.

“Elke verzekeraar mag zelf bepalen of deze de polisvoorwaarden aanpast”, zegt Barbara van der Rest, woordvoerder Nederlands Verbond van Verzekeraars, desgevraagd tegen Business Insider. “Mocht dat gebeuren, dan word je daar van op de hoogte gesteld.”

Volgens Van der Rest hebben veel verzekeraars aangegeven voorlopig geen wijzigingen aan te brengen in de kleine lettertjes, waardoor je je op dat gebied voorlopig geen zorgen hoeft te maken. Maar ze kan niet uitsluiten dat dit alsnog gaat gebeuren. “Je moet een rookmelder echter niet installeren voor de verzekeraar, maar voor jezelf”, voegt ze eraan toe.

6. Wordt erop gecontroleerd?

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de handhaving. Zij mogen ook een boete opleggen. Maar in de praktijk is het voor gemeenten ondoenlijk om bij elke woning te checken of alle etages zijn voorzien van een rookmelder, en of deze het ook doen. De politie, brandweer en verzekeraars controleren sowieso niet.

Wees op je hoede als iemand zich aan de deur meldt voor een controle. Er zijn bij de politie meldingen gemaakt van babbeltrucs waarbij criminelen zich voordoen als inspecteur namens de gemeente of het Verbond van Verzekeraars, en bij binnenkomst op zoek gaan naar geld en andere waardevolle spullen. Trap hier niet in.

7. Hoe vind ik een goede rookmelder?

Rookmelders zijn al te koop vanaf een tientje. Dit loopt op tot meer dan honderd euro per stuk.

Optische rookmelders worden het meest gebruikt. Deze werken op basis van infrarode lichtbundels. Als die bundels worden verstoord, door bijvoorbeeld rook, gaan ze piepen. Omdat ook stof een stoorzender kan zijn, is het wel zaak ze stofvrij te houden.

In de keuken is zo’n optische rookmelder niet handig, omdat deze ook afgaat bij stoom of als je eten aanbrandt. Hier kun je beter een thermische melder plaatsen, die werkt op temperatuur. Deze gaat piepen bij een hoge of snel stijgende temperatuur.

Houd er wel rekening mee dat het langer kan duren voor deze afgaat als er alleen rook is, bijvoorbeeld bij een smeulende brand. Aangezien de meeste slachtoffers vallen door rook (en niet vuur), is het niet verstandig om een thermische rookmelder in andere ruimtes op te hangen.

Je kunt ook een combimeter overwegen, die ook een gevaarlijke toename van koolmonoxide detecteert. Deze is vooral geschikt in een ruimte met een verbrandingstoestel, zoals een cv-ketel.

Er zijn ook melders die je aan elkaar kunt koppelen, waardoor in het hele huis het alarm afgaat, zodra een van de rookmelders begint te piepen. Je wordt dan sneller gewaarschuwd.

Het is zelfs mogelijk om brandmelders van verschillende huizen aan elkaar te koppelen, waardoor je buren in actie kunnen komen als jij niet thuis bent, en vice versa. Ook zijn er rookmelders die een push- of e-mailbericht naar je telefoon stuurt, als het foute boel is. Kortom: keuze te over.

8. Moet ik er een nemen op batterijen of op netstroom?

De meeste rookmelders werken op batterijen. De brandweer adviseert om een rookmelder te nemen met batterijen die tien jaar mee gaan, zodat je er niet elk jaar aan hoeft te denken om de batterijen op tijd te vervangen.

Er zijn ook rookmelders die je op het lichtnet aansluit. Deze hebben wel een batterij als back-up voor het geval de elektriciteit uitvalt. Maar omdat die batterijen nauwelijks worden gebruikt, hoef je ze minder vaak te vervangen.

9. Hoe lang gaat een rookmelder mee?

Volgens de brandweer gaat de werking van de rookdetectiecellen langzaam achteruit, waardoor je een rookmelder na tien jaar moet vervangen.

10. Hoe moet ik hem onderhouden?

Zorg dat je rookmelder zoveel mogelijk stofvrij blijft, door er geregeld de stofzuigerslang of een vochtig doekje overheen te halen. Anders loop je het risico dat deze onnodig afgaat of minder goed functioneert.

Verder wordt aangeraden om de melders elke maand te testen door de testknop in te drukken.

Heb je een rookmelder met normale batterijen, vervang deze dan elk jaar rond dezelfde tijd. Nóg makkelijker is het om een rookmelder te kopen met een batterij die tien jaar meegaat.