Goed voorbeeld…

Werkgroep ‘Blijven Wonen In Hengevelde’ wil een carebrede kleinschalige woonvorm realiseren in Hengevelde. Dit is een beschutte woonvorm voor verschillende doelgroepen waar bewoners meer zorg en begeleiding kunnen krijgen dan in hun thuissituatie. Hierdoor kunnen zij in hun vertrouwde leefomgeving blijven wonen. BWIH is een burgerinitiatief dat nauw samenwerkt met ondernemersvereniging SIO.Onze werkgroep heeft de afgelopen tijd niet stilgezeten. We maken vorderingen met ons zorg- en huisvestingsconcept. Zodra hierover meer zekerheid is maken wij dit meteen bekend. Daarnaast zijn we bezig met het oprichten van onze eigen stichting, zodat we als een zelfstandige en volwaardige partner aan de onderhandelingstafel kunnen zitten. In de volgende nieuwsbrief doen wij hiervan verslag.In deze nieuwsbrief is er aandacht voor ’t Zorghuus, een carebrede kleinschalige woonvorm in het Limburgse Ysselsteyn. Deze woonvorm lijkt in vele opzichten op de plannen van BWIH in Hengevelde, een goed voorbeeld dus. Werkgroep BWIH ging er eens op bezoek. Hieronder leest u een uitgebreid verslag.

Op bezoek bij ’t Zorghuus in Ysselsteyn

Op 28 januari bezochten Trees Arkink, Tim Jongman en Jacco Kiezenbrink van werkgroep BWIH ’t Zorghuus in het Limburgse Ysselsteyn. Deze carebrede kleinschalige woonvorm biedt plaats aan 24 bewoners; acht verstandelijk gehandicapten en twee groepen van acht ouderen. ’t Zorghuus is een goed voorbeeld voor de plannen van BWIH. Wie het Limburgs vervangt door het Twents, ziet dat ook het dorp Ysselsteyn zeer veel gelijkenis vertoont met Hengevelde. Niet alleen qua grootte en inwonersaantal, maar ook wat betreft de voorzieningen en het betrokken bedrijfs- en verenigingslevenWe werden hartelijk ontvangen en uitgebreid rondgeleid door Edith Koonings en haar partner Ruud Janssen. Zij hebben de leiding over de tweewoongroepen voor ouderen. Als zorgmanagers wonen ze zelf ook in het gebouw; dit was een eis van Stichting ’t Zorghuus. Met Koonings en Janssen hadden we een goed en openhartig gesprek over de totstandkoming en exploitatie van deze carebrede kleinschalige woonvorm die sinds mei 2013 draait.

Burgerinitiatief

’t Zorghuus is net als BWIH een burgerinitiatief dat is ontstaan uit de wens om mensen die de zelfregie over hun leven niet in eigen hand hebben (zoals dementerenden en verstandelijk gehandicapten) toch in het dorp te kunnen laten wonen. Net als in Hengevelde moesten deze mensen verhuizen naar grotere plaatsen in de omgeving. In Ysselsteyn werd ook een stichting opgericht die zich sterk maakte voor de komst van ’t Zorghuus. Nu is deze stichting verantwoordelijk voor de zorg.

Stichting ’t Zorghuus heeft een vrijwillig bestuur en heeft ongeveer 25 medewerkers in dienst. De stichting beheert de PGB’s van de bewoners en betaalt hiermee het personeel. De leden van het bestuur hebben verschillende expertise, zo hebben er een oud-huisarts en een financiële man zitting. Deze expertise is nodig, zegt Koonings: “Je mag de taken en verantwoordelijkheden van het bestuur niet onderschatten. Het neemt veel tijd in beslag. Ik zou in jullie geval ook zeker niet kiezen voor een te klein bestuur.

”Geld inzamelen"

Op weg naar de uiteindelijke realisatie waren er veel beren op de weg. Er zijn veel bijeenkomsten gehouden om de bevolking van Ysselsteyn mee te krijgen. Uiteindelijk is dat goed gelukt. Koonings: “De mensen hier hebben in een jaar tijd ruim € 500.000 binnengehaald voor de komst van ’t Zorghuus. Verenigingen, bedrijven en burgers hebben met allerlei ludieke acties, zoals een topless carwash of het bakken van koekjes, geld ingezameld. Het hele dorp deed mee.”Dit heeft uiteindelijk ook geleid tot de oprichting van de stichting Vrienden van ‘t Zorghuus. Zij proberen op allerlei manieren geld in te zamelen om de leefbaarheid in ’t Zorghuus en in Ysselsteyn te vergroten. Dit geld gaat niet naar de zorg, maar wordt gebruikt voor andere extraatjes, zoals de aanschaf van een busje voor personenvervoer voor ’t Zorghuus. Daarnaast zorgen de ‘Vrienden van’ samen met de vele vrijwilligers die bij ’t Zorghuus betrokken zijn dat de binding met het dorp behouden blijft. Zo doen de verstandelijk gehandicapten ieder jaar mee met de carnavalsoptocht en wordt ook met de ouderen van ’t Zorghuus carnaval gevierd.

Zorg

Toen de realisatie van het gebouw bijna rond was is door Stichting ’t Zorghuus een vacature uitgeschreven voor zorgmanagers die in het gebouw woonden. Koonings en Janssen, die oorspronkelijk zelf ook uit Ysselsteyn komen, werden hiervoor aangenomen. Zij hebben de organisatie opgezet en het personeel aangenomen. Janssen: “De zorg draait hier volledig op professionals. De helft hiervan komt uit ons eigen

”De zorg wordt gefinancierd met de gezamenlijke PGB’s van de cliënten die door de stichting worden beheerd. De verleende zorg tussen de verstandelijke gehandicapten en de ouderen is wel volledig gescheiden. “Wij wonen inpandig dus als de nood aan de man is springen we natuurlijk wel bij voor de verstandelijk gehandicapten”, zegt Edith Koonings. “De nachtzorg is wel samen, maar het komt maar drie of vier keer per jaar voor dat we er ’s nachts uit moeten.

”Huisvesting; Elke dag een fijne dag!"

De mensen krijgen in ’t Zorghuus zorg alsof het de thuissituatie betreft. “Feitelijk is dit natuurlijk ook zo; mensen huren immers gewoon hun eigen appartement”, zegt Koonings. “Ook voor ons personeel proberen we zoveel mogelijk bureaucratische rompslomp te voorkomen. We concentreren ons op onze cliënten. Ons motto is dan ook ‘Elke dag een fijne dag’. We zijn hier niet aan regels gebonden; mensen kunnen doen waar ze zich prettig bij voelen. Wij zorgen ervoor dat er altijd iets leuks te doen is. Zo komen er bijvoorbeeld iedere week kinderen van de kleuterschool langs.”

Daarnaast wordt er uiteraard van de families van de cliënten wat verwacht. Dit komt wat moeizaam op gang. Koonings: “In het begin hebben we de families van onze cliënten misschien wel wat teveel verwend. De familie ziet dat het hier prima gaat met hun ouders. Hierdoor krijgen mensen het gevoel dat ze zelf niets meer hoeven te doen.” Er is af en toe te weinig participatie van mantelzorgers en dat is volgens Koonings wel een valkuil. “Veel families zijn te druk. Maar aan de andere kant zijn er ook families die heel trouw langskomen en ook de andere bewoners helpen als het nodig is.”

Het gebouw is gefinancierd door een lokale aannemer die dus ook de huur int. Bij ’t Zorghuus is er keuze uit drie verschillende formaten appartementen voor ouderen: 25 m2, 35 m2 en 48 m2. Ieder appartement heeft een eigen badkamer en er is een gezamenlijke grote badkamer met hulpmiddelen. De appartementen voor verstandelijk gehandicapten hebben geen eigen badkamer, zij maken allemaal gebruik van de grote badkamer.

Iedere woongroep van acht personen heeft een eigen huiskamer met keuken. Veel bewoners verblijven hier overdag en er wordt ook gezamenlijk gegeten. ’t Zorghuus heeft gekozen voor drie groepen van acht bewoners omdat met maximaal 24 personen de kleinschaligheid gewaarborgd blijft. De opdeling is groepen van acht is in verband met het benodigde zorgpersoneel rendabeler dan vier keer zes bewoners. De verschillende woongroepen krijgen genoeg mogelijkheden voor gezamenlijke activiteiten.

Het gebouw beschikt over veel domotica, zoals alarmering en meldknoppen. Hier wordt heel praktisch mee omgegaan. “Een van onze bewoners kan ‘s nachts wel iets meer toezicht gebruiken”, zegt Janssen. “In overleg met de familie hebben we besloten dat er een camera in het appartement geplaatst zou worden. Er is toen gewoon een webcam van de mediamarkt aangeschaft, en dat werkt prima. 

"We halen boodschappen in de lokale supermarkt en brood bij de vertrouwde bakker op de hoek. Eieren hebben we van onze eigen kippen."

 Aanmelding

De aanmelding van de bewoners verliep in het begin wat stroefjes. Koonings: “Mensen kijken in het begin echt de kat uit de boom. Hierdoor zijn er ook bewoners van buiten Ysselsteyn in ’t Zorghuus terecht gekomen.” ’t Zorghuus zat dan ook binnen driekwart jaar vol op één appartement na. “Mantelzorgers verleggen hun grenzen steeds verder, totdat de taks bereikt is. Nu ze zien dat het concept goed draait melden ze zich makkelijker aan. Alleen komen ze nu op een wachtlijst terecht.”Koonings en Janssen bepalen zelf wie de nieuwe bewoners worden. De stichting heeft hier geen invloed op, in verband met eventuele belangenverstrengeling. Bij de groepen voor ouderen kan in principe iedereen wonen, bij verstandelijk gehandicapten is dit wat lastiger. “Hier is het verloop kleiner, en deze groep moet ook veel sterker homogeen blijven. Karakters moeten wel bij elkaar passen.”

Samen wonen

Binnen ’t Zorghuus woont ook een echtpaar die allebei een zorgindicatie hebben. Zij gaven allebei aan dat ze erg blij waren dat ze hun hele leven in Ysselsteyn konden blijven wonen. Er is een beperkte mogelijkheid om ook als gezonde partner ook in ‘t Zorghuus te komen wonen, maar daar wordt tot op heden geen gebruik van gemaakt. “Ik betwijfel of hier ook echt behoefte aan is”, zegt Edith Koonings. “Wat je wel ziet is dat de gezonde man of vrouw vrijwel dagelijks langs komt. Dat geeft de mantelzorger uiteindelijk de meeste rust. Hun partner woont immers vlakbij.”